Odpowiedzialność pracodawcy z art. 415 k.c. w przypadku napadu rabunkowego na pracownika

Decydująca dla odpowiedzialności pracodawcy z art. 415 k.c. w przypadku napadu rabunkowego nie jest ilość zastosowanych środków ani też posłużenie się wszystkimi możliwymi sposobami zabezpieczenia.

Adekwatnym zabezpieczeniem przed wystąpieniem przestępczego napadu rabunkowego jest wprowadzenie efektywnego zespołu środków minimalizujących zagrożenie. Pracodawca nie musi w tym wypadku wprowadzać każdego z możliwych rozwiązań.

Przypisanie pracodawcy bezprawności w zachowaniu możliwe jest wówczas, gdy nie wdrożył on efektywnych mechanizmów chroniących pracownika. Tylko w takim przypadku zauważalna jest relacja zachodząca między szkodą wyrządzoną przez napastnika a zachowaniem pracodawcy, który zobowiązany został do chronienia zdrowia i życia pracownika. Aspekt ten z kolei wyznacza zawinienie pracodawcy, jak również pozwala na uchwycenie adekwatnego związku przyczynowego między obowiązkiem zatrudniającego a skutkiem zdarzenia.

Obowiązek pracodawcy zapewnienia bezpieczeństwa pracownikowi nie może iść tak daleko, że pracodawca powinien zapewnić każdemu pracownikowi dysponującemu środkami pieniężnymi wszystkie możliwe środki zabezpieczające. Podzielenie stanowiska powoda w tym zakresie prezentowanego w toku procesu byłoby zatem równoznaczne z uznaniem, że w każdym sklepie (stacja benzynowe są w istocie rodzajem sklepu) sprzedawca powinien wykonywać pracę za szybą oddzielającą go od klienta (okienko), a nadto dodatkowo być chroniony przez wyspecjalizowaną firmę ochroniarską.

Stopień wystąpienia zagadnień wskazanych w art. 207 § 2 pkt 4 k.p. nie zawsze uzasadnia wprowadzenie przez pracodawcę szczególnych i wszechstronnych zabezpieczeń przed napadem rabunkowym. W większości wypadków wystarczające są rozwiązania efektywnie chroniące przed agresją, choćby możliwe było wprowadzenie innych zabezpieczeń, których skuteczność jest podobna.

powód zapoznał się z oceną ryzyka zawodowego, ze środkami profilaktycznymi zmniejszającymi ryzyko, z instrukcją bezpieczeństwa i higieny pracy (oświadczenie w aktach osobowych oraz aktach Sądu, k. 87) oraz z podręcznikiem „Bezpieczna stacja”, jak również przeszedł szkolenie prowadzone przez menedżera stacji w tym przedmiocie, jak też przeszedł szkolenie z zakresu bezpieczeństwa i higieny pracy, odnotowane w karcie szkolenia wstępnego - instruktaż ogólny z dnia 27 kwietnia 2010 r. oraz instruktaż stanowiskowy z dnia 28 kwietnia 2010 r. W programie szkolenia wstępnego znalazły się m in. zagrożenia wypadkowe, zagrożenia dla zdrowia w zakładzie pracy i podstawowe środki zapobiegawcze a także ryzyko zawodowe występujące na stanowisku pracy. W programie szkolenia stanowiskowego znalazły się m in. elementy stanowiska pracy mające wpływ na bezpieczeństwo i higienę pracy i omówienie zagrożeń występujących przy określonych czynnościach na stanowisku pracy. Powód uzyskał zaświadczenie o ukończeniu szkolenia okresowego w dziedzinie bezpieczeństwa i higieny pracy w dniu 2 listopada 2010 r. Temat szkolenia stanowiły regulacje prawne z zakresu bhp, z uwzględnieniem przepisów związanych z wykonywaną pracą, zasady postępowania w razie wypadku przy pracy i w sytuacjach zagrożeń, w tym udzielania pierwszej pomocy w razie wypadku, okoliczności i przyczyn charakterystycznych dla wykonywanej pracy wypadków oraz związana z nimi profilaktyka. Powód uzyskał również zaświadczenie o ukończeniu szkolenia w zakresie bhp w listopadzie 2011 r., którego celem było uzupełnienie i aktualizacja wiedzy i umiejętności z zakresu przepisów i zasad bhp związanych z wykonywaną pracą, zagrożeń związanych z wykonywana pracą, postępowania w razie wypadku i w sytuacjach zagrożeń. Przed zatrudnieniem u pozwanej świadczył pracę w innej stacji paliw O. w S., gdzie również miał obowiązek uczestniczyć w szkoleniach bhp. W protokole powypadkowym nie stwierdzono nieprzestrzegania przez pozwanego pracodawcę przepisów prawa pracy, przepisów i zasad bezpieczeństwa i higieny pracy lub innych przepisów dotyczących ochrony życia i zdrowia.

Wyrok SN z dnia 22 maja 2024 r., III PSKP 17/23

Standard: 82611