Dobro wspólne

Państwo to zorganizowana wspólnota UPODMIOTOWIONYCH OBYWATELI. Nie można go utożsamiać z interesem aparatu władzy, czy aktualnej politycznej większości, która zdominowała instytucje władzy publicznej.

Postanowienie Konstytucji, że "Rzeczpospolita Polska jest dobrem wspólnym wszystkich obywateli" (art. 1 Konstytucji), określa istotę państwa i ma zasadnicze znaczenie.

Samo pojęcie "dobra wspólnego" ma charakter wielowymiarowy i może być rozumiane między innymi w znaczeniu historyczno-egzystencjalnym, moralnym, materialnym czy celowościowym.

Rzeczpospolita to "res publica" - rzecz wspólna, a więc wspólnota obywateli, "dobro wspólne" zaś to antonim "dobra indywidualnego". Ustrojodawca w tym wyrażeniu podkreślił uczestnictwo wspólnoty nie tylko w korzystaniu z dobra, którym jest Rzeczpospolita, lecz także w jego ustawicznym współtworzeniu oraz we współodpowiedzialności za nie.

Przyjmuje się, że dobrem wspólnym jest "państwo rozumiane jako demokratycznie zorganizowana wspólnota upodmiotowionych obywateli" i nie można go utożsamiać z "dobrem (interesem) państwa w rozumieniu aparatu władzy (...) czy też aktualnej politycznej większości, która zdominowała instytucje władzy publicznej" (por. W. Sokolewicz, Uwaga 18 do art. 1, [w:] Konstytucja Rzeczypospolitej Polskiej. Komentarz, red. L. Garlicki, Warszawa 1999-2007).

Wyrok TK z dnia 16 marca 2010 r., K 24/08, Standard: 827