Art. 2631. Zdalne przesłuchanie świadka
Kodeks postępowania cywilnego
Strona może sprzeciwić się przesłuchaniu świadka poza salą sądową w ramach posiedzenia zdalnego, nie później jednak niż w terminie 7 dni od dnia uzyskania informacji o zamiarze przeprowadzenia dowodu w taki sposób. W razie skutecznego wniesienia sprzeciwu sąd wzywa świadka do osobistego stawiennictwa na sali sądowej.
Komentarz redakcyjny
opracowano przy wykorzystaniu narzędzia AI ChatGPT (OpenAI)
I Część ogólna
1. Cel i ratio legis
Art. 263[1] k.p.c. wprowadzony został ustawą z dnia 7 lipca 2023 r., obowiązującą od 14 marca 2024 r., jako reakcja ustawodawcy na istotne ograniczenia procesowe ujawnione w okresie powszechnego stosowania rozpraw zdalnych w dobie pandemii. Przepis ten przyznaje stronie uprawnienie do sprzeciwienia się przesłuchaniu świadka poza salą sądową w ramach posiedzenia zdalnego – w terminie 7 dni od uzyskania informacji o takim zamiarze.
Ratio legis tego przepisu polega na wzmocnieniu gwarancji procesowych strony poprzez zapewnienie realnego wpływu na formę przeprowadzenia jednego z najważniejszych środków dowodowych – przesłuchania świadka. Celem ustawodawcy było zwiększenie możliwości weryfikacji wiarygodności świadka przez bezpośredni kontakt ze składem orzekającym, ograniczenie ryzyka zakulisowego wpływania na treść zeznań oraz przywrócenie stronie wpływu na warunki prowadzenia postępowania dowodowego, co wcześniej było ograniczone w przepisach „covidowych”.
2. Kontekst systemowy sprzeciwu
Komentowany przepis funkcjonuje na tle rozbudowanej regulacji dotyczącej rozpraw zdalnych w Kodeksie postępowania cywilnego, w szczególności art. 151 § 2, art. 235 § 2 i 3 oraz art. 235[1] k.p.c. Decyzja o przeprowadzeniu rozprawy w formie zdalnej należy do przewodniczącego (z urzędu lub na wniosek uczestnika). Z kolei przeprowadzenie dowodu w ramach posiedzenia zdalnego możliwe jest, o ile jego charakter się temu nie sprzeciwia.
Art. 263[1] k.p.c. działa jako kontrapunkt wobec tej władczej decyzji – umożliwia stronie skuteczne zablokowanie przesłuchania świadka poza salą sądową, niezależnie od powodów, które leżą u podstaw sprzeciwu. Zatem przepis ten ogranicza dyskrecjonalność przewodniczącego w zakresie kierowania postępowaniem, nadając stronie wąski, ale bezwzględny instrument procesowy.
Konsekwencją skutecznego sprzeciwu jest obligatoryjne wezwanie świadka do stawiennictwa w budynku sądu – przepis nie daje sądowi żadnej swobody w tym zakresie. Odmiennie uregulowano kwestie związane z przesłuchaniem biegłego (art. 284 § 3 k.p.c. i art. 289 k.p.c.), gdzie sąd dysponuje uznaniowością i analizuje zasadność żądania przeprowadzenia
Dostęp do pełnej treści jest płatny. Przejdź do premium
