Art. 45815. Prekluzja procesowa
Kodeks postępowania cywilnego
§ 1. Przedsiębiorca będący powodem jest obowiązany powołać wszystkie twierdzenia i dowody w pozwie, a będący pozwanym – w odpowiedzi na pozew.
§ 2. Stronie będącej przedsiębiorcą udziela się pouczenia o treści § 1 i 4, jeżeli strona nie jest zastępowana przez adwokata, radcę prawnego, rzecznika patentowego lub Prokuratorię Generalną Rzeczypospolitej Polskiej. Pouczenia udziela się powodowi niezwłocznie po wniesieniu pozwu, a pozwanemu – równocześnie z doręczeniem odpisu pozwu.
§ 3. Doręczając stronie będącej przedsiębiorcą pouczenia o treści § 1 i 4, przewodniczący wzywa stronę, aby w wyznaczonym terminie, nie krótszym niż dwa tygodnie, powołała wszystkie twierdzenia i dowody.
§ 4. Twierdzenia i dowody powołane z naruszeniem § 1 i 3 podlegają pominięciu, chyba że strona będąca przedsiębiorcą uprawdopodobni, że ich powołanie nie było możliwe albo że potrzeba ich powołania wynikła później. W takim przypadku dalsze twierdzenia i dowody na ich poparcie powinny być powołane w terminie dwóch tygodni od dnia, w którym ich powołanie stało się możliwe lub wynikła potrzeba ich powołania.
Komentarz redakcyjny
opracowano przy wykorzystaniu narzędzia AI ChatGPT (OpenAI)
1. Część ogólna
Art. 458[15] k.p.c. wprowadza szczególne reguły dotyczące koncentracji materiału procesowego w sprawach z udziałem konsumentów, jednak wyłącznie w sytuacji, gdy powodem jest przedsiębiorca, a pozwanym – konsument. Regulacja ma charakter jednostronny: obowiązki w zakresie przedstawienia twierdzeń i dowodów obciążają wyłącznie stronę silniejszą ekonomicznie i organizacyjnie. Celem przepisu jest ograniczenie ryzyka zaskoczenia konsumenta przez przedsiębiorcę nowymi twierdzeniami lub dowodami w późniejszych etapach postępowania.
Choć przepis formalnie odwołuje się do postępowania z udziałem konsumentów, nie tworzy samodzielnego trybu koncentracji materiału procesowego. Jest to raczej ograniczone i asymetryczne zastosowanie zasad znanych z postępowania gospodarczego, a konkretnie art. 458[5] k.p.c.
2. Zakres zastosowania przepisu
Zakres zastosowania przepisu Przepis znajduje zastosowanie we wszystkich sprawach, w których konsument jest stroną postępowania, a więc zarówno w sprawach o roszczenia konsumenta przeciwko przedsiębiorcy, jak i o roszczenia przedsiębiorcy przeciwko konsumentowi. Przez konsumenta i przedsiębiorcę należy rozumieć strony w rozumieniu art. 22[1] i art. 43[1] k.c., z uwzględnieniem aktualnej wykładni orzeczniczej i definicji funkcjonalnych stosowanych w prawie unijnym.
Charakter zastosowania jest obligatoryjny – sąd nie ma kompetencji do odstąpienia od tej regulacji.
3. Obowiązki przedsiębiorcy
Zgodnie z treścią przepisu, sąd zobowiązuje przedsiębiorcę do określonego sposobu powoływania twierdzeń i dowodów – przy czym zakres tych obowiązków jest co do zasady taki sam niezależnie od tego, czy przedsiębiorca występuje jako powód, czy jako pozwany. Przepis różnicuje jedynie moment, w którym sąd powinien udzielić zobowiązania, co wynika z naturalnego przebiegu postępowania.
W przypadku przedsiębiorcy jako powoda obowiązek obejmuje powołanie wszystkich twierdzeń i dowodów już w pozwie. Natomiast jeśli przedsiębiorca występuje jako pozwany, powinien przedstawić cały materiał niezwłocznie po zajęciu stanowiska względem twierdzeń strony powodowej.
Pouczenia przedsiębiorcy zostały powiązane z tym, czy działa on samodzielnie czy przez profesjonalnego pełnomocnika. Zgodnie z art. 458[15] § 2 k.p.c., przedsiębiorca niebędący reprezentowany przez adwokata, radcę