Art. 45813. Wykonanie wyroku jako tytułu zabezpieczenia
Kodeks postępowania cywilnego
Do wyroku sądu pierwszej instancji zasądzającego świadczenie w pieniądzu lub rzeczach zamiennych przepisy art. 492 § 1 i 2 stosuje się odpowiednio.
Komentarz redakcyjny
opracowano przy wykorzystaniu narzędzia AI ChatGPT (OpenAI)
1. Część ogólna
Art. 458[13] k.p.c. jest przepisem szczególnym obowiązującym w ramach postępowania odrębnego w sprawach gospodarczych (art. 458[1] i n. k.p.c.). Przewiduje on możliwość traktowania nieprawomocnego wyroku sądu pierwszej instancji zasądzającego świadczenie pieniężne lub w rzeczach zamiennych jako tytułu zabezpieczenia wykonalnego z mocy prawa, bez potrzeby nadawania mu klauzuli wykonalności.
Regulacja ta stanowi kontynuację i modernizację uchylonego art. 479[19a] k.p.c., który funkcjonował w podobnym celu przed reformą postępowania cywilnego z 2011 r. Jej ratio legis to zwiększenie efektywności ochrony procesowej przedsiębiorców przez umożliwienie szybkiego zabezpieczenia roszczeń pieniężnych lub rzeczowych już po wydaniu wyroku I instancji, bez konieczności oczekiwania na jego prawomocność.
2. Kontekst systemowy
Odesłanie zawarte w art. 458[13] k.p.c. do art. 492 § 1 i 2 k.p.c. oznacza inkorporację instytucji tytułu zabezpieczenia znanej z postępowania nakazowego, do wyroków sądów gospodarczych. Przepis art. 492 k.p.c. dotyczy wykonalności nakazu zapłaty wydanego w postępowaniu nakazowym i określa warunki, w jakich taki nakaz stanowi tytuł zabezpieczenia (np. bez klauzuli wykonalności), oraz formy jego wykonania (sądowe i pozaegzekucyjne, np. przez depozyt Ministra Finansów).
Odpowiednie zastosowanie art. 492 k.p.c. w kontekście art. 458[13] k.p.c. oznacza więc:
-
że wyrok sądu I instancji zasądzający świadczenie pieniężne lub rzeczowe w sprawie gospodarczej jest tytułem zabezpieczenia z mocy ustawy, bez potrzeby jego klauzulowania (art. 492 § 1),
-
że wykonanie tego zabezpieczenia może następować w trybie egzekucji sądowej lub poprzez złożenie zasądzonej kwoty do depozytu Ministra Finansów albo równowartości przedmiotu sporu, jeśli chodzi o rzeczy zamienne (art. 492 § 1 zd. 2 i 3),
-
że pozwany ma prawo złożyć wniosek o ograniczenie sposobu zabezpieczenia, a sąd może ten sposób dostosować według uznania (art. 492 § 2).
3. Zakres zastosowania przepisu
Komentowany przepis obejmuje wyłącznie nieprawomocne wyroki sądów I instancji w postępowaniu gospodarczym, które:
-
zasądzają świadczenie pieniężne (np. zapłatę określonej kwoty),