Art. 45810. Dowód z zeznań świadków
Kodeks postępowania cywilnego
Dowód z zeznań świadków sąd może dopuścić jedynie wtedy, gdy po wyczerpaniu innych środków dowodowych lub w ich braku pozostały niewyjaśnione fakty istotne dla rozstrzygnięcia sprawy.
Komentarz redakcyjny
opracowano przy wykorzystaniu narzędzia AI ChatGPT (OpenAI)
1. Część ogólna
Art. 458[10] k.p.c. wprowadza istotne ograniczenie w zakresie dopuszczalności dowodu z zeznań świadków w odrębnym postępowaniu gospodarczym. Przepis ten wyraża zasadę subsydiarności dowodu z zeznań świadków względem innych środków dowodowych, co ma na celu usprawnienie postępowania, zapewnienie jego koncentracji oraz ograniczenie nadmiernych kosztów i przedłużania procesu.
Przepis ten został skonstruowany na wzór art. 299 k.p.c. (dowód z przesłuchania stron) i podobnie jak on wskazuje, że dopuszczenie zeznań świadków następuje wyłącznie w razie braku innych środków dowodowych lub ich niewystarczalności dla wyjaśnienia istotnych okoliczności sprawy. Posłużenie się terminem „jedynie” czyni to ograniczenie bardziej rygorystycznym niż w przypadku przesłuchania stron.
2. Kontekst systemowy
Art. 458[10] k.p.c. należy do pakietu przepisów (art. 458[9]–458[11] k.p.c.), które wprowadzają specjalne zasady dowodowe w odrębnym postępowaniu gospodarczym. Regulacje te stanowią lex specialis względem przepisów ogólnych działu I tytułu VI k.p.c., a ich celem jest przywrócenie sprawności rozpoznawania spraw między profesjonalnymi podmiotami gospodarczymi.
Dowód z zeznań świadków traktowany jest jako pomocniczy względem dowodów z dokumentów, opinii biegłych i innych bardziej obiektywnych środków dowodowych. Wprowadzenie tej hierarchii środków dowodowych ma wyeliminować sytuacje, w których rozstrzygnięcie sprawy opiera się jedynie na ustnych twierdzeniach stron lub ich świadków, co – według projektodawców – przyczyniało się do przewlekłości i spadku jakości rozstrzygnięć.
3. Zakres zastosowania przepisu
Przepis znajduje zastosowanie wyłącznie w ramach odrębnego postępowania w sprawach gospodarczych, a więc w granicach określonych w art. 458[2] k.p.c. Przesłanki dopuszczalności dowodu z zeznań świadków są dwie:
-
wyczerpanie innych środków dowodowych (np. dokumentów, opinii biegłych), albo
-
brak takich środków dowodowych – o ile pozostały fakty istotne dla rozstrzygnięcia sprawy, które pozostają niewyjaśnione.
Wymagane jest zatem wcześniejsze przeprowadzenie lub niemożność przeprowadzenia innych dowodów oraz wykazanie, że nadal istnieją istotne i nieustalone fakty.
Zgodnie z wykładnią systemową, „wyczerpanie” nie obejmuje dowodów, które zostały zgłoszone po terminie wynikającym