Art. 4581. Stosowanie przepisów
Kodeks postępowania cywilnego
§ 1. Przepisy niniejszego działu stosuje się w sprawach gospodarczych podlegających rozpoznaniu w procesie. Nie dotyczy to spraw, o których mowa w art. 458[2] § 1 pkt 5 i 6, jeżeli jedną ze stron jest konsument, z tym że sprawy te podlegają rozpoznaniu przez sąd gospodarczy.
§ 2. W sprawach gospodarczych rozpoznawanych według przepisów niniejszego działu przepisy o innych postępowaniach odrębnych stosuje się w zakresie, w którym nie są sprzeczne z przepisami niniejszego działu. Nie dotyczy to spraw gospodarczych rozpoznawanych w europejskim postępowaniu nakazowym, europejskim postępowaniu w sprawie drobnych roszczeń oraz elektronicznym postępowaniu upominawczym.
Komentarz redakcyjny
opracowano przy wykorzystaniu narzędzia AI ChatGPT (OpenAI)
1. Część ogólna
Art. 458[1] k.p.c. otwiera regulację Działu IIa dotyczącego postępowania w sprawach gospodarczych. Stanowi przepis wprowadzający, który wskazuje, w jakich przypadkach stosuje się przepisy tego działu oraz jak należy traktować ich relację do innych postępowań odrębnych. Przepis ten został wprowadzony ustawą z 4 lipca 2019 r. (Dz.U. z 2019 r. poz. 1469), reaktywując odrębne postępowanie gospodarcze, które istniało do 2012 r.
Podstawową cechą postępowania uregulowanego w art. 458[1]–458[13] k.p.c. jest jego odrębność w ramach procesu cywilnego, dedykowana sprawom gospodarczym. Celem tej regulacji było przyspieszenie i uproszczenie rozpoznawania spraw między podmiotami profesjonalnie uczestniczącymi w obrocie gospodarczym. Równocześnie ustawa nowelizująca wprowadziła mechanizmy ochronne dla stron słabszych, w szczególności konsumentów.
2. Kontekst systemowy
Art. 458[1] k.p.c. należy do Działu IIa, stanowiącego część procesu cywilnego w rozumieniu art. 13 § 1 i 2 k.p.c. Jako przepis kolizyjny, art. 458[1] reguluje, które przepisy procesowe mają pierwszeństwo stosowania w sprawach gospodarczych. Przepis ten ma charakter nadrzędny wobec przepisów innych postępowań odrębnych (np. nakazowego, uproszczonego), ale wyjątek stanowią tu trzy postępowania transgraniczne: europejskie postępowanie nakazowe, europejskie postępowanie w sprawie drobnych roszczeń oraz elektroniczne postępowanie upominawcze.
3. Zakres zastosowania przepisu
Zgodnie z § 1, przepisy Działu IIa stosuje się do spraw gospodarczych rozpoznawanych w procesie. Nie obejmują one jednak spraw wskazanych w art. 458[2] § 1 pkt 5 i 6 k.p.c., jeżeli po jednej ze stron występuje konsument. Wyjątek ten ma na celu zapewnienie konsumentowi wyższego poziomu ochrony procesowej poprzez wyłączenie rygorów postępowania gospodarczego. Mimo to sprawy te nadal są rozpoznawane przez sądy gospodarcze z uwagi na ich wyspecjalizowany charakter (art. 10a PrUSP).
§ 2 reguluje sytuacje kolizji przepisów Działu IIa z innymi postępowaniami odrębnymi. Główna reguła zakłada pierwszeństwo przepisów o postępowaniu gospodarczym, chyba że są one sprzeczne z przepisami innego odrębnego postępowania – wówczas te drugie mają pierwszeństwo,