Art. 2421. Zawiadomienie świadka
Kodeks postępowania cywilnego
Strona, która wnosiła o wezwanie na rozprawę świadka, biegłego lub innej osoby, powinna dołożyć starań, by osoba ta stawiła się w wyznaczonym czasie i miejscu, w szczególności zawiadomić ją o obowiązku, czasie i miejscu stawiennictwa.
Komentarz redakcyjny
Opracowany przy wykorzystaniu narzędzia ChatGPT (OpenAI)
I. Część ogólna
Przepis art. 242[1] k.p.c. został wprowadzony nowelizacją z dnia 4 lipca 2019 r. (Dz.U. z 2019 r. poz. 1469) w celu usprawnienia przeprowadzania dowodów osobowych, zwłaszcza zeznań świadków. Nowość polega na nałożeniu na stronę procesową (lub równorzędny podmiot) obowiązku współdziałania z sądem w zapewnieniu stawiennictwa osoby, której wezwania się domagała.
Art. 242[1] k.p.c. współistnieje z zasadą koncentracji materiału procesowego i z obowiązkiem lojalnego prowadzenia sporu (art. 3 i 6 § 2 k.p.c.). Nie uchyla zasady oficjalności wezwania (art. 262 k.p.c.), lecz ją uzupełnia. Stanowi też element ogólnego trendu aktywizacji stron w postępowaniu cywilnym, co znalazło wyraz w innych przepisach wprowadzonych tą samą nowelizacją (np. art. 205[1]–205[12] k.p.c. – plan rozprawy).
Regulacja ta nie zastępuje oficjalnych czynności sądu, ale wprowadza dodatkową powinność po stronie wnioskodawcy.
W praktyce, świadek zgłoszony przez stronę nie stawia się na rozprawę, co prowadzi do odroczeń, wzrostu kosztów i dezorganizacji postępowania. Niejednokrotnie są to osoby bliskie stronie (krewni, znajomi, współpracownicy), z którymi strona ma bieżący kontakt. Brak działań informacyjnych strony w takich sytuacjach może być postrzegany przez sąd jako nielojalne współdziałanie i może rzutować na ocenę jej aktywności procesowej.
2. Zakres zastosowania przepisu
Obowiązek dotyczy każdej strony, która wnosiła o wezwanie świadka, biegłego lub innej osoby (np. osoby reprezentującej jednostkę organizacyjną). Przepis znajduje zastosowanie także w postępowaniach nieprocesowych i pozakodeksowych, w których stosuje się przepisy k.p.c.
Adresat obowiązku to nie tylko strona procesowa w wąskim znaczeniu, ale także interwenient, prokurator czy rzecznik, który złożył wniosek dowodowy. Obowiązek może być realizowany osobiście lub przez pełnomocnika.
3. Treść obowiązku i stopień staranności
Obowiązek „dołożenia starań” oznacza, że nie chodzi o osiągnięcie określonego rezultatu (np. rzeczywistego stawiennictwa), lecz o podejmowanie racjonalnych działań, które zwiększają prawdopodobieństwo jego uzyskania. Przykładowo, strona może:
-
przekazać ustnie lub telefonicznie informację o terminie i miejscu rozprawy;
Dostęp do pełnej treści jest płatny. Przejdź do premium
