Art. 5782.
Kodeks postępowania cywilnego
§ 1. W postępowaniu w sprawach o odebranie osoby podlegającej władzy rodzicielskiej lub pozostającej pod opieką prowadzonych na podstawie konwencji haskiej z 1980 r. obowiązuje zastępstwo uczestników postępowania przez adwokatów lub radców prawnych.
§ 2. Przepisu § 1 nie stosuje się do wniosku o wszczęcie postępowania w sprawach o odebranie osoby podlegającej władzy rodzicielskiej lub pozostającej pod opieką prowadzonych na podstawie konwencji haskiej z 1980 r., w postępowaniu o zwolnienie od kosztów sądowych oraz o ustanowienie adwokata lub radcy prawnego, a także gdy uczestnikiem postępowania, jego organem, jego przedstawicielem ustawowym lub pełnomocnikiem jest:
1) sędzia;
2) prokurator;
3) notariusz;
4) profesor lub doktor habilitowany nauk prawnych;
5) adwokat;
6) radca prawny;
7) radca Prokuratorii Generalnej Rzeczypospolitej Polskiej.
Komentarz redakcyjny
Przepis art. 578[2] k.p.c. został wprowadzony ustawą z dnia 26 stycznia 2018 r. o wykonywaniu niektórych czynności organu centralnego w sprawach rodzinnych z zakresu obrotu prawnego na podstawie prawa Unii Europejskiej i umów międzynarodowych (Dz.U. Poz. 416 z 2018 r.).
W § 1 przewidziano przymus adwokacko-radcowski w postępowaniu w sprawach o odebranie osoby podlegającej władzy rodzicielskiej lub pozostającej pod opieką prowadzonych na podstawie konwencji haskiej z 1980 r.
Procesowym skutkiem wprowadzenia przymus adwokacko-radcowskiego jest utrata przez uczestnika postępowania zdolności postulacyjnej, a więc możliwości samodzielnego działania w postępowaniu i osobistego podejmowania czynności procesowych. Wyłączenie tej zdolności na gruncie art. 578[2] k.p.c. nie jest bezwzględne, gdyż w § 2 zastrzeżono wyjątki na rzecz samodzielnego działania przez uczestnika postępowania. Mają one charakter podmiotowy i przedmiotowy.
Wyjątki przedmiotowe dotyczą:
- wniosku o wszczęcie postępowania w sprawach o odebranie osoby podlegającej władzy rodzicielskiej lub pozostającej pod opieką prowadzonych na podstawie konwencji haskiej z 1980 r.,
- postępowania o zwolnienie od kosztów sądowych oraz
- o ustanowienie adwokata lub radcy prawnego.
Celem przymusu adwokackiego jest zapewnienie rzeczowego i profesjonalnego dialogu między stroną reprezentowaną przez profesjonalistę a sądem. Przymus adwokacki wspomaga stronę w dochodzeniu jej praw oraz zapewnia wysoki poziom postępowania sądowego (zob. TK z 8 kwietnia 2014 r., SK 22/11). Z istoty zastępstwa procesowego wypełnianego przez zawodowego pełnomocnika wynika założenie, że pełnomocnik ten będzie działał fachowo, zgodnie ze swoją najlepszą wiedzą oraz należytą starannością (zob. wyrok TK z 12 lipca 2011 r., SK 49/08. Wprowadzenie przymusu adwokackiego należy postrzegać nie jako ograniczenie, ale przeciwnie, jako gwarancję właściwej realizacji prawa do sądu (wyrok TK z dnia 21 czerwca 2016 r., SK 2/15). Trudno z tymi założeniami dyskutować, chociaż na gruncie spraw rodzinnych nie wybrzmiewają one przekonywująco, tym bardziej, że uczestnik postępowania może samodzielnie złożyć wniosek o odebranie dziecka, a przecież na tym etapie dochodzi najczęściej w
Dostęp do pełnej treści jest płatny. Przejdź do premium
