Art. 205. Wezwanie specjalistów do pomocy
Kodeks postępowania karnego
§ 1. Jeżeli dokonanie oględzin, przesłuchania przy użyciu urządzeń technicznych umożliwiających przeprowadzenie tej czynności na odległość, eksperymentu, ekspertyzy, zatrzymania rzeczy lub przeszukania wymaga czynności technicznych, w szczególności takich jak wykonanie pomiarów, obliczeń, zdjęć, utrwalenie śladów, można do udziału w nich wezwać specjalistów.
§ 2. Specjalistę niebędącego funkcjonariuszem organów procesowych można wezwać, przed przystąpieniem do czynności, do złożenia następującego przyrzeczenia: „Świadomy znaczenia powierzonej mi czynności i odpowiedzialności przed prawem przyrzekam uroczyście, że powierzone mi obowiązki wykonam z całą sumiennością i bezstronnością”.
§ 3. W protokole czynności przeprowadzonej z udziałem specjalistów należy wskazać ich imiona i nazwiska, specjalność, miejsce zamieszkania, miejsce pracy i stanowisko oraz podać rodzaj i zakres czynności wykonanych przez każdego z nich.
Komentarz redakcyjny
W procesie karnym istotne jest ujawnienie, zabezpieczenie i utrwalenie dowodów, które mogą być wykorzystane w toku postępowania. Czynności muszą być wykonane tak, by dowody nie uległy uszkodzeniu, zniszczeniu lub zniekształceniu. Do ich przeprowadzenia może być niezbędne użycie urządzeń technicznych, umożliwiających lub ułatwiających ujawnienie śladów lub ich utrwalenie. Organ procesowy nie jest w stanie wykonać wszystkich czynności w sposób odpowiadający właściwemu poziomowi technicznemu. Czynności te mogą wykonywać specjaliści (art. 205 k.p.k.).
Specjalista jest osobą posiadającą wiadomości specjalne i umiejętności wykonywania czynności technicznych, wezwaną w takim charakterze przez organ procesowy, będącą pomocnikiem procesowym, ułatwiającym organowi prawidłowe przeprowadzenie określonych czynności procesowych. Specjalistą może być każda osoba, o której wiadomo, że ma kwalifikacje do wykonania zleconej jej czynności (treści art. 206 § 1 w zw. z art. 195 k.p.k.).
Powołanie specjalisty jest fakultatywne. Organ procesowy może czynności wykonać samodzielnie.
Udział specjalistów jest uzasadniony w czynnościach dotyczących: rejestracji przebiegu czynności protokołowanych dokonywanych za pomocą urządzenia rejestrującego obraz lub dźwięk (art. 147 § 1 k.p.k.), utrwalenia przesłuchania świadka lub biegłego (art. 147 § 2 k.p.k.), przesłuchania pokrzywdzonego w sprawach o przestępstwa popełnione z użyciem przemocy lub groźby bezprawnej lub określone w rozdziałach XXIII, XXV i XXVI k.k., który w chwili przesłuchania ukończył 15 lat (art. 185a k.p.k), i w sprawach o przestępstwa określone w art. 197–199 k.k. (art. 185c k.p.k.) oraz świadka w sprawach o przestępstwa popełnione z użyciem przemocy lub groźby bezprawnej lub określone w rozdziałach XXV i XXVI k.k., który w chwili przesłuchania nie ukończył 15 lat, jeżeli zeznania tego świadka mogą mieć istotne znaczenie dla rozstrzygnięcia sprawy (art. 185b), za pomocą urządzenia rejestrującego obraz i dźwięk (art. 147 § 2ak.p.k), utrwalenia przebiegu rozprawy za pomocą urządzenia rejestrującego dźwięk albo obraz i dźwięk (art. 147 § 2bk.p.k). Osobą rejestrującą dźwięk lub obraz może być każdy, kto potrafi obsługiwać aparaturę służącą