Art. 111. Liczenie głosów
Kodeks postępowania karnego
§ 1. Orzeczenia zapadają większością głosów.
§ 2. Jeżeli zdania tak się podzielą, że żadne z nich nie uzyska większości, zdanie najmniej korzystne dla oskarżonego przyłącza się do zdania najbardziej doń zbliżonego, aż do uzyskania większości.
Komentarz redakcyjny
Orzeczenia zapadają większością głosów, która może mieć postać:
- większości zwykłej (art. 111 § 1 k.p.k.);
– większości sztucznej, gdy głosy podzielą się tak, że żaden z nich nie uzyska przewagi (art.111 § 2 k.p.k.) .
Każdy z członków składu orzekającego ma jeden głos, które są równoważne. Do zasady tej są dostosowane przepisy przewidujące składy sądu orzekającego liczbie nieparzystej. Nie jest możliwe wstrzymanie się od głosu z wyjątkiem sytuacji opisanej w art. 112 k.p.k.
Ustawa wymaga zwykłej większości głosów, która jest osiągnięta, gdy więcej sędziów biorących udział w naradzie opowie się za danym rozstrzygnięciem niż przeciw niemu.
Brak możliwości uzyskania podczas głosowania zwykłej większości głosów skutkuje koniecznością stworzenia tzw. sztucznej większości (art. 111 § 2 k.p.k.) Jeżeli żadne ze stanowisk nie uzyska większości, zdanie najmniej korzystne dla oskarżonego przyłącza się do zdania najbardziej doń zbliżonego aż do uzyskania w ten sposób większości głosów.
W wypadku składów trzyosobowych (art. 28 § 2 i 3 k.p.k., art. 30 § 1 i 2 k.p.k.) większość oznaczać będzie dwa głosy za jednym ze stanowisk.
W wypadku składów pięcioosobowych (art. 28 § 4, art. 29 § 2 k.p.k.) będzie to układ głosów 4–1, 3–1–1 lub 3–2. W składach siedmioosobowych (art. 534 § 2 k.p.k.) układ głosów 6–1, 5–1–1, 5–2, 4–1–1–1, 4–2–1 lub 4–3.
Członkowie składu orzekającego mają obowiązek głosowania nawet wtedy, gdy wcześniej w innej kwestii zostali przegłosowani
Naruszenie zasady większości głosów stanowi bezwzględną przyczynę odwoławczą określoną w art. 439 § 1 pkt 6 k.p.k. Dotyczy to również naruszenia zasad tworzenia tzw. większości sztucznej określonych w art. 111 § 2 k.p.k. i art. 112 k.p.k.