Art. 99. Tryb i forma uzasadnienia
Kodeks postępowania karnego
§ 1. Tryb i formę uzasadnienia wyroku określają przepisy szczególne.
§ 2. Zarządzenie wymaga pisemnego uzasadnienia, jeżeli podlega zaskarżeniu.
Komentarz redakcyjny
Przepis art. 99 k.p.k. nie określa trybu i formy sporządzania uzasadnienia wyroku i zarządzenia. w tym zakresie odsyła do innych przepisów procesowych.
Zgodnie z art. 99 § 1 tryb uzasadnienia wyroku określają przepisy art. 114 § 3 k.p.k., art. 422 § 1–4 k.p.k., art. 423 § 1 i 1a k.p.k., art. 449a k.p.k, art. 457 § 1k.p.k. i 2 k.p.k., art. 517h § 1 i 2 k.p.k., art. 672 k.p.k.
Formę uzasadnienia regulują przepisy art. 424 § 1–3 k.p.k.i art. 457 § 3 k.p.k. , które określają:
- kto, w jakim terminie i w jaki sposób może żądać sporządzenia na piśmie uzasadnienia wyroku (art. 422 k.p.k.),
- w jakim terminie i zakresie powinno być ono sporządzone oraz komu doręczone (art. 423 k.p.k.),
- co powinno zawierać (art. 424, art. 457 § 3 k.p.k.).
W sposób szczególny uregulowane zostało sporządzanie uzasadnienia wyroku nakazowego. Wyrok nakazowy nie musi zawierać uzasadnienia (art. 504 § 2 k.p.k.). Decyzję, czy uzasadnienie zostanie sporządzone na piśmie podejmuje sąd. Stronie nie przysługuje uprawnienie do żądania sporządzenia pisemnego uzasadnienia.
Wyroki sądu pierwszej instancji uzasadniane są, co do zasady, na wniosek strony, zgłoszony w terminie zawitym siedmiu dni od ogłoszenia lub doręczenia orzeczenia.
Doręczenie wyroku z urzędu (bez uzasadnienia) przewiduje się w przypadku:
1) wyroku, jeżeli ustawa tak stanowi (art. 100 § 3 k.p.k.),
2) wyroku wydanego wobec oskarżonego pozbawionego wolności, niemającego obrońcy, który nie był obecny przy ogłoszeniu wyroku pomimo złożenia wniosku o doprowadzenie go na termin rozprawy, na którym ogłoszono wyrok (art. 422 § 2a k.p.k.),
3) wyroku nakazowego (art. 505 k.p.k.).
Ustawa przewiduje uzasadnianie wyroków z urzędu w sytuacjach, gdy:
- w pierwszej instancji, gdy złożono zdanie odrębne (art. 114 § 3 k.p.k.);
- w przypadku sądów wojskowych, chyba że wyrok został wydany w trybie art. 387 lub 343 k.p.k., czyli w związku z