Art. 258a. Uniemożliwianie lub utrudnianie wykonywania zastosowanego środka zapobiegawczego
Kodeks postępowania karnego
Jeżeli oskarżony uniemożliwia lub utrudnia wykonywanie zastosowanego wobec niego środka zapobiegawczego lub umyślnie naruszył obowiązek lub zakaz związany ze stosowaniem takiego środka, sąd lub prokurator stosuje środek zapobiegawczy gwarantujący skuteczną realizację celów jego stosowania.
Poprzednie wersje
Art. 258a w brzmieniu do 30 września 2023 r. Jeżeli oskarżony uniemożliwia lub utrudnia wykonywanie zastosowanego wobec niego środka zapobiegawczego lub umyślnie naruszył obowiązek lub zakaz związany ze stosowaniem takiego środka, sąd lub prokurator jest zobowiązany zastosować środek zapobiegawczy gwarantujący skuteczną realizację celów jego stosowania.
Komentarz redakcyjny
Przepis został dodany przez ustawę z dnia 31.03.2020 r. o zmianie ustawy o szczególnych rozwiązaniach związanych z zapobieganiem, przeciwdziałaniem i zwalczaniem Covid-19, innych chorób zakaźnych oraz wywołanych nimi sytuacji kryzysowych oraz niektórych innych ustaw (Dz.U. poz. 568) i wszedł w życie w dniu 31.03.2020 r.
Regulacja dotyczy skuteczności środka zapobiegawczego i zobowiązuje prokuratora oraz sąd do podjęcia z urzędu działań gwarantujących skuteczność realizacji celów zastosowanego środka zapobiegawczego, jeżeli oskarżony uniemożliwia lub utrudnia wykonywanie zastosowanego wobec niego środka zapobiegawczego lub umyślnie naruszył obowiązek lub zakaz związany ze stosowaniem takiego środka.
Środki zapobiegawcze stosuje się w celu zabezpieczenia prawidłowego toku postępowania, względnie zapobieżenia popełnieniu przez oskarżonego nowego ciężkiego przestępstwa (art. 249 § 1 k.p.k.). Na prokuratorze - w postępowaniu przygotowawczym i sądzie - w postępowaniu jurysdykcyjnym ciąży obowiązek dostosowania środka zapobiegawczego do potrzeb procesu karnego, aby cele były zrealizowane. Organy te mają obowiązek stałej kontroli wykonania środka zapobiegawczego. Jeśli zastosowane środki zapobiegawcze nie realizują celu wskazanego w art. 249 k.pk., to prokurator lub sąd powinni zmienić lub zastosować dodatkowe środki zapobiegawcze.
Przez słowo „uniemożliwić" należy rozumieć: czynić coś niemożliwym, niedającym się urzeczywistnić, osiągnąć.
„Utrudnić" to stwarzać przeszkodę, czynić coś trudnym.
Uniemożliwianie lub utrudnianie wykonania środka zapobiegawczego zachodzi np. wówczas, gdy, gdy podejrzany/oskarżony nie stawia się na wezwania organów procesowych w związku z koniecznością wykonania z jego udziałem określonej czynności procesowej.
Naruszenie obowiązku lub zakazu musi być umyślne, przy czym możliwe jest działanie z zamiarem ewentualnym, gdy oskarżony godzi się, że działania podejmowane przez niego naruszą zakaz związany ze stosowaniem środka zapobiegawczego.
Stosowanie środków zapobiegawczych w sytuacji uniemożliwiania lub utrudniania ich wykonania przez podejrzanego (oskarżonego) nie może następować w sprzeczności z:
- zasadą celowości stosowania środków zapobiegawczych (art. 249 § 1 k.p.k.),
- zasadą minimalizacji stosowanego środka zapobiegawczego (art. 257 § 1 k.p.k.),
- zasadami regulującymi sytuacje, w których