Art. 325e. Odformalizowanie postanowień co do biegu dochodzenia
Kodeks postępowania karnego
§ 1. Postanowienia o wszczęciu dochodzenia, odmowie wszczęcia dochodzenia, umorzeniu dochodzenia i wpisaniu sprawy do rejestru przestępstw, umorzeniu dochodzenia oraz o jego zawieszeniu wydaje prowadzący postępowanie. Mogą one zostać zamieszczone w protokole, o którym mowa w art. 304a, i nie wymagają uzasadnienia. Na wniosek strony organ prowadzący dochodzenie podaje ustnie najważniejsze powody rozstrzygnięcia.
§ 1a. W przypadku gdy zawiadomienie o przestępstwie zostało złożone przez inspektora pracy lub Najwyższą Izbę Kontroli, uzasadnienie postanowienia o odmowie wszczęcia dochodzenia oraz umorzeniu dochodzenia sporządza się na ich wniosek. Przepisy art. 422 i art. 423 stosuje się odpowiednio. Zażalenie wnosi się w terminie 7 dni od daty doręczenia postanowienia z uzasadnieniem.
§ 2. Postanowienia, o których mowa w § 1, z wyjątkiem postanowienia o wszczęciu dochodzenia oraz umorzeniu i wpisaniu sprawy do rejestru przestępstw, zatwierdza prokurator. Przepisy art. 323 stosuje prokurator, a w sprawie, którą po umorzeniu wpisano do rejestru przestępstw – Policja.
§ 3. (uchylony)
§ 4. Zażalenie na postanowienie o umorzeniu dochodzenia i wpisaniu sprawy do rejestru przestępstw wnosi się do prokuratora właściwego do sprawowania nadzoru nad dochodzeniem. Jeżeli prokurator nie przychyli się do zażalenia, kieruje je do sądu.
Komentarz redakcyjny
Przepis dopuszcza możliwość odformalizowania postanowienia o wszczęciu, odmowie wszczęcia, umorzeniu oraz zawieszeniu postępowania przygotowawczego w formie dochodzenia.
Wskazane powyżej postanowienia można zamieścić w protokole przyjęcia zawiadomienia o przestępstwie i przesłuchania w charakterze świadka (art. 304a), a także brak jest obowiązku ich uzasadniania.
Wskazane powyżej postanowienia mogą zostać wydane przez Policję oraz inne organy uprawnione do prowadzenia dochodzeń.
Umieszczenie powyżej wymienionych postanowień we wspólnym protokole z art. 304a k.p.k. nie zwalnia z obowiązku ich doręczenia. Umieszczenie postanowienia o odmowie wszczęcia dochodzenia w protokole łączy się z koniecznością sporządzania odpisów z protokołu. Omawiane rozwiązanie trudno uznać więc za uproszczenie.
Ustawodawca wprowadził zasadę, zgodnie z którą postanowienia o wszczęciu, odmowie wszczęcia, umorzeniu oraz zawieszeniu dochodzenia nie wymagają uzasadnienia. Wprowadził jednocześnie możliwość podania ustnie najważniejszych powodów rozstrzygnięcia, na wniosek strony ( art. 325e § 1 k.p.k.). Ustawodawca nie przyjął zasad dotyczących terminu składania tego wniosku, zatem należy uznać, że wobec braku przepisu wskazującego na wydłużenie terminu złożenia zażalenia wynosi on 7 dni od doręczenia postanowienia wraz z uzasadnieniem, a w przypadku niezłożenia wniosku o uzasadnienie w terminie przewidzianym na wniesienie środka zaskarżenia, zażalenie musi być złożone w terminie 7 dni od dnia doręczenia postanowienia.
Brak uregulowania procedury ustnego uzasadnienia decyzji skutkuje możliwością przeprowadzenia czynności w dowolny sposób zapewniający zapoznanie się przez uprawnionego z motywami rozstrzygnięcia.
Termin do wniesienia zażalenia, biegnie od daty doręczenia postanowienia (art. 460 k.p.k.).
Prawo do żądania pisemnego uzasadnienia postanowienia o wszczęciu, odmowie wszczęcia, umorzeniu oraz zawieszeniu dochodzenia mają: inspektor pracy oraz Najwyższa Izba Kontroli, jeżeli złożyli zawiadomienie w sprawie. Ma to ułatwić ocenę trafności decyzji procesowej i sformułowanie ewentualnych zarzutów.
Każde postanowienie o odmowie wszczęcia, umorzeniu oraz zawieszeniu dochodzenia wymaga zatwierdzenia przez prokuratora, niezależnie od tego, czy ma postać osobnej decyzji, czy też jest zamieszczone w protokole z art. 304a k.pk. (art.