Art. 315. Inicjatywa dowodowa stron
Kodeks postępowania karnego
§ 1. Podejrzany i jego obrońca oraz pokrzywdzony i jego pełnomocnik mogą składać wnioski o dokonanie czynności śledztwa.
§ 2. Stronie, która złożyła wniosek, oraz jej obrońcy lub pełnomocnikowi nie można odmówić wzięcia udziału w czynności, jeżeli tego żądają. Przepis art. 318 zdanie drugie stosuje się.
Komentarz redakcyjny
Przepis art. 315 k.p.k. stanowi uzupełnienie ogólnej zasady uregulowanej w art. 9 § 2 k.p.k., zgodnie z którą strony i inne osoby bezpośrednio zainteresowane mogą składać wnioski o dokonanie również tych czynności, które organ może lub ma obowiązek podejmować z urzędu.
Możliwość składania wniosków o dokonanie czynności procesowych przysługuje stronom, jak i innym osobom zainteresowanym przebiegiem procesu. Przepis wiąże się z art. 167 k.p.k., zgodnie z którym dowody przeprowadza się na wniosek stron lub z urzędu .
Wniosek musi odpowiadać ogólnym zasadom przewidzianym tej formie oświadczenia woli (art. 169 k.p.k.) i co do zasady podlega rozpoznaniu w oparciu o art. 170 § 1 k.p.k.
Podejrzanego i pokrzywdzonego obligatoryjnie należy pouczyć o prawie inicjatywy dowodowej (art. 300 k.p.k.).
Przez „czynności śledztwa” należy rozumieć czynności procesowe w postaci przeprowadzenia dowodów, a także każdą inną czynność, do której przeprowadzenia uprawniony jest organ prowadzący postępowanie, np. z udziałem podejrzanego, rozpoznanie wniosku o zastosowanie środka zapobiegawczego, zmiany lub uzupełnienia zarzutów podejrzanemu.
Strony nie są ograniczone terminem składania wniosków dowodowych.
W przypadku złożenia przez stronę, obrońcę lub pełnomocnika wniosku dowodowego, na ich żądanie, należy stronę dopuścić do udziału w czynność (art. 315 § 2 k.p.k.). Dopuszczenie do udziału może nastąpić przez zawiadomienie o dacie i miejscu czynności.
Wnioski o przeprowadzenie określonych dowodów i dopuszczenie do udziału w czynnościach prokurator rozpatruje niezwłocznie (§ 167 ust. 1 reg. prok.).
Zgodnie z treścią art. 318 k.p.k. można odmówić sprowadzenia na czynność podejrzanego pozbawionego wolności, gdyby spowodowało to trudności. Warunkiem jest stwierdzenie, że trudności takie istnieją. W przypadku braku udziału podejrzanego w czynności, należy udostępnić mu, na jego wniosek, protokoły z czynności.
Odmowa dopuszczenia do czynności z wyjątkiem podejrzanego pozbawionego wolności, możliwa jest tylko wówczas, gdy organ nie dopuszcza danego dowodu. Zgodnie z treścią z art. 170 § 3