Art. 289. Obciążenie kosztami wywołanymi niewykonaniem obowiązków
Kodeks postępowania karnego
§ 1. Osobę, w tym obrońcę, pełnomocnika lub oskarżyciela publicznego, która przez niewykonanie obowiązków wymienionych w art. 285 § 1 i 1a lub art. 287 § 1 spowodowała dodatkowe koszty postępowania, można obciążyć tymi kosztami; dopuszczalne jest obciążenie kosztami kilku osób solidarnie. Żołnierza odbywającego zasadniczą służbę wojskową nie obciąża się tymi kosztami.
§ 2. W razie uchylenia kary porządkowej ustaje również obowiązek pokrycia kosztów postępowania.
Komentarz redakcyjny
Przepis reguluje możliwość obciążenia kosztami osobę, w tym obrońcę, pełnomocnika lub oskarżyciela publicznego, która nie wykonała ciążących na niej obowiązków takich jak:
- stawienia się na wezwania,
- pozostawania do dyspozycji organu procesowego,
- złożenia zeznania,
- wykonania czynności biegłego, tłumacza lub specjalisty,
- złożenia przyrzeczenia,
- wydania przedmiotu,
- dopełnienia obowiązków poręczyciela,
- spełnienia innego ciążącego na niej obowiązku w toku postępowania,
i spowodowała dodatkowe koszty postępowania.
Sytuacja dotyczy dodatkowych kosztów, jakie powstały w wyniku niewykonania obowiązku, np. w związku z koniecznością odroczenia rozprawy, a koszty dotyczą należności wezwanych świadków, którzy nie zostali przesłuchani, przyjazdu biegłych, itp.
Obciążenie dodatkowymi kosztami jest fakultatywne. Sąd lub prokurator mogą obciążyć osobę, która swoim zachowaniem doprowadziła do ich powstania. Jeżeli dodatkowe koszty powstały w wyniku zachowania kilku osób, możliwe jest obciążenie ich nimi solidarnie.
Obciążenie dodatkowymi kosztami powiązane jest z karą porządkową (art. 289 § 2 k.p.k.). Uchylenie kary porządkowej powoduje również ustanie obowiązku pokrycia omawianych kosztów.
Obciążenie kosztami może nastąpić w jednym postanowieniu obejmującym także karę porządkową lub w odrębnej decyzji. Wydanie postanowienia o uchyleniu kary porządkowej powoduje ustanie obowiązku pokrycia dodatkowych kosztów postępowania. Nie ma konieczności wydania odrębnego postanowienia w tym zakresie.
Nie obciąża się tymi kosztami żołnierza odbywającego zasadniczą służbę wojskową oraz pełniącego służbę w charakterze kandydata na żołnierza zawodowego (art. 289 § 1 k.p.k.).