Art. 249a. Podstawy orzeczenia o zastosowaniu lub przedłużeniu tymczasowego aresztowania
Kodeks postępowania karnego
§ 1. Podstawę orzeczenia o zastosowaniu lub przedłużeniu tymczasowego aresztowania mogą stanowić ustalenia poczynione na podstawie:
1) dowodów jawnych dla oskarżonego i jego obrońcy;
2) dowodów z zeznań świadków, o których mowa w art. 250 § 2b.
§ 2. Sąd, uprzedzając o tym prokuratora, uwzględnia z urzędu także okoliczności, których prokurator nie ujawnił, po ich ujawnieniu na posiedzeniu, jeżeli są one korzystne dla oskarżonego.
Komentarz redakcyjny
Przepis reguluje podstawy postanowienia o zastosowaniu lub przedłużeniu tymczasowego aresztowania, którą stanowią ustalenia poczynione na podstawie:
1) dowodów jawnych dla oskarżonego i jego obrońcy;
2) dowodów z zeznań świadków nieudostępnionych oskarżonemu i jego obrońcy ze względu na obawę niebezpieczeństwa dla życia, zdrowia albo wolności świadka lub osoby dla niego najbliższej, zamieszczonych w wyodrębnionym zbiorze dokumentów.
Inne dowody mogą stanowić podstawę orzekania o zastosowaniu lub przedłużeniu tymczasowego aresztowania w ograniczonym zakresie. Sąd uprzedza o powyższym prokuratora oraz uwzględnia z urzędu okoliczności, których prokurator nie ujawnił, po ich ujawnieniu na posiedzeniu, jeżeli są one korzystne dla oskarżonego (art. 249a § 2 k.p.k).
Mimo że podstawą orzeczenia o zastosowaniu/przedłużeniu tymczasowego aresztowania mogą być ustalenia poczynione na podstawie jawnych podejrzanemu i jego obrońcy dowodów, to nie zwalnia to sądu z obowiązku zapoznania się z całością materiału dowodowego zgromadzonego w sprawie.
Znajomość przez podejrzanego i jego obrońcę dowodów wskazujących, że istnieją podstawy do zastosowania/przedłużenia tymczasowego aresztowania (duże prawdopodobieństwo popełnienia przez podejrzanego zarzucanego mu czynu) umożliwia obronę i możliwość polemiki z obciążającymi podejrzanego dowodami.
Prokurator nie może ograniczyć dostępu do dowodów, na których opiera wniosek o zastosowanie tymczasowego aresztowania.
W przypadku złożenia w toku postępowania przygotowawczego wniosku o zastosowanie albo przedłużenie tymczasowego aresztowania podejrzanemu i jego obrońcy udostępnia się niezwłocznie akta sprawy w części zawierającej treść dowodów dołączonych do wniosku (art. 156 § 5a k.p.k.).
Oskarżonemu i jego obrońcy nie udostępnia się dowodów z zeznań świadków, których protokoły są zamieszczone w wyodrębnionym zbiorze dokumentów i co do których zachodzi uzasadniona obawa niebezpieczeństwa dla życia, zdrowia albo wolności świadka lub osoby dla niego najbliższej (art. 249a § 1 pkt 2 w zw. z art. 250 § 2b k.p.k).