Art. 224. Sposób przeprowadzenia przeszkania
Kodeks postępowania karnego
§ 1. Osobę, u której ma nastąpić przeszukanie, należy przed rozpoczęciem czynności zawiadomić o jej celu i wezwać do wydania poszukiwanych przedmiotów.
§ 2. Podczas przeszukania ma prawo być obecna osoba wymieniona w § 1 oraz osoba przybrana przez prowadzącego czynność. Ponadto może być obecna osoba wskazana przez tego, u kogo dokonuje się przeszukania, jeżeli nie uniemożliwia to przeszukania albo nie utrudnia go w istotny sposób.
§ 3. Jeżeli przy przeszukaniu nie ma na miejscu gospodarza lokalu, należy do przeszukania przywołać przynajmniej jednego dorosłego domownika lub sąsiada.
Komentarz redakcyjny
Przeszukanie rozpoczyna się od poinformowania osoby, u której ma być dokonane, w jakim celu jest przeprowadzane oraz wezwania do wydania poszukiwanych przedmiotów lub ujawnienia poszukiwanej osoby.
Dobrowolne wydanie poszukiwanych przedmiotów prowadzi do odstąpienia od czynności przeszukania, chyba ,że nie wszystkie poszukiwane przedmioty zostały wydane.
Podczas przeszukania ma prawo być obecna:
1) osoba, u której przeszukanie jest przeprowadzane;
2) osoba przybrana przez przeprowadzającego czynność przeszukania;
3) osoba wskazana przez tego, u kogo dokonuje się przeszukania, jeżeli nie uniemożliwia to przeszukania albo nie utrudnia go w istotny sposób.
Jeżeli przy przeszukaniu nie ma na miejscu gospodarza lokalu, dokonujący przeszukanie powinien przywołać przynajmniej jednego dorosłego domownika lub sąsiada ( art. 224 § 3 k.p.k.).
Osobę, u której ma być dokonana ta czynność, poucza się o prawie wskazania osoby przybranej do udziału w przeszukaniu (art. 16 § 2 k.p.k.)
Przez gospodarza lokalu należy rozumieć: jego właściciela (współwłaściciela), najemcę (współnajemcę).
Przybranie do czynności przeszukania osoby innej niż wymieniona w art. 224 § 3 k.p.k. (dorosły domownik, sąsiad) nie spełnia celów gwarancyjnych przepisu.
Zadaniem dodatkowych osób jest obserwowanie przebiegu przeszukania. Osoby te są biernymi obserwatorami. Podpisują protokół przeszukania, w którym są ujmowane, jako osoby przybrane do czynności oraz mogą zgłosić zastrzeżenia co do jego treści (art. 150 § 1 i 2 k.p.k.).
Osoba, która jest wezwana do udziału w przeszukaniu, nie ma obowiązku uczestniczenia w nim.