Art. 9. Zawarcie małżeństwa w razie niebezpieczeństwa grożącego bezpośrednio życiu jednej ze stron
Kodeks rodzinny i opiekuńczy
§ 1. W razie niebezpieczeństwa grożącego bezpośrednio życiu jednej ze stron, oświadczenia o wstąpieniu w związek małżeński mogą być złożone niezwłocznie przed kierownikiem urzędu stanu cywilnego bez złożenia lub przedstawienia dokumentów niezbędnych do zawarcia małżeństwa. Jednakże i w tym wypadku strony są obowiązane złożyć zapewnienie, że nie wiedzą o istnieniu okoliczności wyłączających zawarcie małżeństwa.
§ 2. W razie niebezpieczeństwa grożącego bezpośrednio życiu jednej ze stron oświadczenia przewidziane w art. 1 § 2 mogą być złożone przed duchownym bez przedstawienia zaświadczenia sporządzonego przez kierownika urzędu stanu cywilnego, stwierdzającego brak okoliczności wyłączających zawarcie małżeństwa. W takim wypadku strony składają przed duchownym zapewnienie, że nie wiedzą o istnieniu okoliczności wyłączających zawarcie małżeństwa. Przepisy art. 1 § 3 oraz art. 2 i art. 8 § 2 i 3 stosuje się odpowiednio.
Komentarz redakcyjny
Przepis art. 9 k.r.o. złagadza warunki formalne zawarcia małżeństwa w formie świeckiej (§ 1), jak i wyznaniowej (§ 2) w szczególnej sytuacji: kiedy jednej ze stron grozi bezpośrednio niebezpieczeństwo dla życia.
W razie niebezpieczeństwa grożącego bezpośrednio życiu jednej ze stron, strony mogą złożyć oświadczenia o wstąpieniu w związek małżeński:
a) niezwłocznie przed kierownikiem USC, a więc bez zachowania jednomiesięcznego terminu oczekiwania, o którym mowa w art. 4 k.r.o.,
b) bez złożenia lub przedstawienia dokumentów niezbędnych do zawarcia małżeństwa (por. art. 3 k.r.o.).
Bez względu na formę zawieranego małżeństwa strony składają zapewnienie, że nie wiedzą o istnieniu okoliczności wyłączających zawarcie małżeństwa.
Niebezpieczeństwo, o którym mowa w art. 9 k.r.o., ma charakter obiektywny. Nie jest tożsame z obawą rychłej śmierci, o której mowa w art. 952 § 1 k.c.