Art. 176. Preferowany opiekun ubezwłasnowolnionego całkowicie
Kodeks rodzinny i opiekuńczy
Jeżeli wzgląd na dobro pozostającego pod opieką nie stoi temu na przeszkodzie, opiekunem ubezwłasnowolnionego całkowicie powinien być ustanowiony przede wszystkim jego małżonek, a w braku tegoż – jego ojciec lub matka.
Komentarz redakcyjny
Artykuł 176 k.r.o. zawiera wskazania preferencyjne w zakresie wyboru właściwej osoby na opiekuna osoby całkowicie ubezwłasnowolnionej. Są to wskazania względne, gdyż o ostatecznym wyborze decyduje dobro osoby ubezwłasnowolnionej.
Opieka prawna powinna być powierzona w pierwszej kolejności małżonkowi, albo ojcu lub matce, jeśli chodzi o osobę nie pozostającą w związku małżeńskim. Jeżeli rodzice pozostają w związku małżeńskim wówczas można powierzyć im wspólne sprawowanie opieki (por. art. 146 k.r.o.).
Przepis art. 176 k.r.o. nie wyłącza zastosowania art. 149 k.r.o., który na zasadach ogólnych wskazuje preferencję w zakresie wyboru opiekuna małoletniego. Wzajemny stosunek tych przepisów polega na tym, że art. 176 k.r.o. ma pierwszeństwo przez art. 149 k.r.o.. Zatem, jeżeli z jakiegokolwiek powodu nie można powierzyć opieki małżonkowi lub rodzicom, wówczas na podstawie art. 149 k.r.o. opieka powinna być powierzona w następnej kolejności innym krewnym lub bliskim, a w braku takich osób sąd opiekuńczy zwraca się o wskazanie osoby do właściwej jednostki organizacyjnej pomocy społecznej lub do zakładu leczniczego lub domu pomoc społecznej, jeśli ubezwłasnowolniony tam przebywa.
W zakresie wyboru opiekuna osoby ubezwłasnowolnionej wprost ma zastosowanie art. 148 k.r.o., wskazujący cechy dyskwalifikujące określone osoby do pełnienia funkcji opiekuna.