Art. 166. Sprawozdania dotyczące osoby pozostającego pod opieką oraz rachunki z zarządu jego majątkiem.
Kodeks rodzinny i opiekuńczy
§ 1. Opiekun obowiązany jest, w terminach oznaczonych przez sąd opiekuńczy, nie rzadziej niż co roku, składać temu sądowi sprawozdania dotyczące osoby pozostającego pod opieką oraz rachunki z zarządu jego majątkiem.
§ 2. Jeżeli dochody z majątku nie przekraczają prawdopodobnych kosztów utrzymania i wychowania pozostającego pod opieką, sąd opiekuńczy może zwolnić opiekuna od przedstawiania szczegółowych rachunków z zarządu; w wypadku takim opiekun składa tylko ogólne sprawozdanie o zarządzie majątkiem.
Komentarz redakcyjny
W celu bieżącego i okresowego informowania sądu o przebiegu sprawowanej opieki opiekun prawny składa sądowi sprawozdania – jeżeli chodzi o informacje dotyczące osoby pozostającej pod opieką oraz rachunki – jeżeli chodzi o zarząd majątkiem pupila.
Obowiązek składania sprawozdań jest bezwzględnie obowiązujący i sąd opiekuńczy nie może zwolnić opiekuna od tego obowiązku. Może jedynie różnie określić terminy ich składania, jednak nie rzadziej niż raz do roku. Inaczej jest w odniesieniu do składania rachunków z zarządu, gdyż – jeśli dochody z majątku nie przekraczają prawdopodobnych kosztów utrzymania i wychowania pozostającego pod opieką, sąd opiekuńczy może zwolnić opiekuna od przedstawienia szczegółowych rachunków. W omawianym wypadku opiekun składa tylko ogólne sprawozdanie o zarządzie majątkiem, które może być połączone ze sprawozdaniem dotyczącym osoby pupila. Od obowiązku składania ogólnego sprawozdania o zarządzie majątkiem sąd opiekuńczy nie może zwolnić opiekuna.
Z mocy art. 595 k.p.c. opiekun składa sądowi sprawozdania dotyczące osoby pozostającej pod opieką ustnie lub na piśmie. Sprawozdania z zarządu majątkiem tej osoby składa na piśmie, chyba że sąd zezwoli mu na złożenie sprawozdania do protokołu, jeżeli opiekun został zwolniony z obowiązku przedstawiania szczegółowych rachunków (art. 166 § 2).Sąd może wyznaczyć posiedzenie w celu wysłuchania osoby poddanej opiece lub kurateli, które może być połączone z odebraniem sprawozdania od opiekuna lub kuratora.
Sprawozdanie dotyczące osoby małoletniego powinno zawierać informacje o:
- stanie zdrowia dziecka,
- jego rozwoju psychicznym, emocjonalnym i intelektualnym,
- warunków pracy, jeśli pracuje,
- warunków mieszkalnych,
- stosunków osobistych między małoletnim a opiekunem (J. Marciniak, Treść i sprawowanie opieki nad małoletnim, Warszawa, s. 145).
W celu zweryfikowania informacji zawartych w sprawozdaniu dotyczącym osoby podlegającej opiece, sąd może zlecić kuratorowi przeprowadzenie wywiadu, może wysłuchać osoby poddane opiece, chyba że ze względu na ich stan psychiczny lub umysłowy byłoby to oczywiście niecelowe. W tym celu na podstawie art. 574 § 1 k.p.c. sąd może nakazać osobiste stawiennictwo osoby pozostającej