Art. 129. Kolejność obciążenia obowiązkiem alimentacyjnym
Kodeks rodzinny i opiekuńczy
§ 1. Obowiązek alimentacyjny obciąża zstępnych przed wstępnymi, a wstępnych przed rodzeństwem; jeżeli jest kilku zstępnych lub wstępnych – obciąża bliższych stopniem przed dalszymi.
§ 2. Krewnych w tym samym stopniu obciąża obowiązek alimentacyjny w częściach odpowiadających ich możliwościom zarobkowym i majątkowym.
Komentarz redakcyjny
W art. 129 § 1 k.r.o. są zawarte dwie reguły określające kolejność obowiązku alimentacyjnego pomiędzy krewnymi.
Zgodnie z regułą pierwszą obowiązek alimentacyjny obciąża zstępnych przed wstępnymi, a wstępnych przed rodzeństwem (kolejność według linii pokrewieństwa) Oznacza to, że gdy uprawniony do alimentacji ma kilku krewnych w różnym stopniu pokrewieństwa, obowiązanymi do alimentowania są wyłącznie zstępni. Obowiązek alimentacyjny wstępnych powstaje dopiero gdy zstępni nie mogą wykonać swego obowiązku. Gdy i wstępni nie mogą spełnić swego obowiązku dopiero wówczas obowiązek alimentacyjny obciąża rodzeństwo z zastrzeżeniem art. 134 k.r.o.
Na podstawie reguły drugiej (według stopnia pokrewieństwa), gdy zobowiązanymi do alimentacji są zstępni albo wstępni bliżsi i dalsi, obowiązek alimentacyjny dzieci uprawnionego wyprzedza obowiązek jego wnuków, a obowiązek alimentacyjny rodziców uprawnionego wyprzedza obowiązek jego dziadków (Por. J. Pietrzykowski (w:) Komentarz, Warszawa 1990, s. 540).
Obowiązek alimentacyjny dzieci względem rodziców powstaje dopiero z momentem ich usamodzielnienia się w rozumieniu art. 133 § 1 k.r.o. Tylko w takiej sytuacji obowiązek alimentacyjny samodzielnych dzieci wobec rodziców na podstawie art. 129 § 1 k.r.o. wyprzeda obowiązek dziadków (zstępni przed wstępnymi).
Omawiany przepis nie uwzględnia w swej treści, że w przepisach szczegółowych odmiennie została uregulowana kwestia kolejności obowiązku alimentacyjnego (por. przykładowo: art. 27 k.r.o. i art. 130 k.r.o.). Wydaje się zatem, że prawidłowa redakcja art. 129 § 1 k.r.o. powinna być opatrzona klauzulą „chyba że ustawa stanowi inaczej”, co podkreślałoby ogólny charakter normy, regulującej obowiązek alimentacyjny pomiędzy krewnymi.
Art. 133 § 1 k.r.o. nakłada obowiązek alimentacyjny na rodziców dziecka. Każdy z rodziców jest zobowiązany do świadczeń alimentacyjnych tylko w części odpowiadającej jego możliwościom zarobkowym i majątkowym (art. 129 § 2 k.r.o.). Jeśli jedno z rodziców nie żyje albo nie jest w stanie uczynić zadość swemu obowiązkowi, przechodzi on w całości na drugiego rodzica. Dopiero gdyby i ten rodzic nie był w stanie wypełnić swego