Art. 124. Przysposobienie niepełne
Kodeks rodzinny i opiekuńczy
§ 1. Na żądanie przysposabiającego i za zgodą osób, których zgoda jest do przysposobienia potrzebna, sąd opiekuńczy orzeka, że skutki przysposobienia polegać będą wyłącznie na powstaniu stosunku między przysposabiającym a przysposobionym. Jednakże i w tym wypadku skutki przysposobienia rozciągają się na zstępnych przysposobionego.
§ 2. Nie jest dopuszczalne ograniczenie skutków przysposobienia w wypadku, gdy rodzice przysposobionego wyrazili przed sądem opiekuńczym zgodę na przysposobienie dziecka bez wskazania osoby przysposabiającego.
§ 3. Na żądanie przysposabiającego i za zgodą osób, których zgoda jest do przysposobienia potrzebna, sąd opiekuńczy może w okresie małoletności przysposobionego zmienić przysposobienie orzeczone stosownie do § 1 na przysposobienie, którego skutki podlegają przepisom art. 121–123.
Komentarz redakcyjny
„W odróżnieniu od przysposobienia pełnego, przysposobienie niepełne rodzi w zasadzie tylko stosunek między przysposabiającym a przysposobionym. Wynika z tego, że przysposobiony nie zostaje w pełni włączony do rodziny przysposabiającego, a więc nie staje się ani bratem lub siostrą dziecka przysposabiającego, ani wnukiem jego wstępnego, ani krewnym dalszych jego krewnych. Wyjątek dotyczy przyszłych zstępnych przysposobionego, co oznacza, że przysposabiający będzie dziadkiem (pradziadkiem) dzieci (wnuków) przysposobionego; jednakże nie dojdzie do powstania więzi pokrewieństwa między tymi zstępnymi a innymi krewnymi przysposabiającego. Ponadto przysposobiony pozostaje nadal członkiem swej rodziny naturalnej, zachowując wszelkie więzy pokrewieństwa przysposobionego z tą rodziną, jednakże z tym zastrzeżeniem, że w rozumieniu przepisów, które mówią o rodzinie złożonej przez małżonków (np. art. 23 i nast. k.r.o.), a więc o tzw. rodzinie małej, przysposobiony wchodzi w skład rodziny przysposabiającego, a nie swoich rodziców naturalnych” (J. Ignatowicz, w: KRO. Komentarz, s. 959).
Z mocy art. 124 § 2 k.r.o. przysposobienie niepełne nie jest dopuszczalne, jeżeli rodzice wyrazili zgodę na przysposobienie dziecka bez wskazania osoby przysposabiającego.
Zasadą jest przysposobienie pełne, stąd też do orzeczenia przysposobienia niepełnego niezbędne jest spełnienie dwóch szczególnych przesłanek, a mianowicie sąd orzeka o przysposobieniu niepełnym:
- na żądanie przysposabiającego,
- za zgodą osób, których zgoda jest do przysposobienia potrzebna.
Sąd opiekuńczy może orzec przysposobienie niepełne mimo braku zgody:
- przysposobionego, który ukończył 13 lat, jeżeli nie jest on zdolny do wyrażenia zgody lub jeżeli z oceny stosunku między przysposabiającym a przysposabianym wynika, że uważa się on za dziecko przysposabiającego, a żądanie zgody lub wysłuchanie byłoby sprzeczne z dobrem przysposabianego (art. 118 § 3);
- rodziców, których zdolność do czynności prawnych jest ograniczona, jeżeli ze względu na szczególne okoliczności odmowa zgody na przysposobienie, jest oczywiście sprzeczna z dobrem dziecka (art. 119 § 2) ;
- opiekuna, jeśli ze względu na szczególne okoliczności wymaga tego dobro dziecka.
Rodzaj przysposobienia zależy od samych zainteresowanych. Może się