Art. 515. Wyrównanie dorobków w razie śmierci jednego z małżonków
Kodeks rodzinny i opiekuńczy
§ 1. W razie śmierci jednego z małżonków, wyrównanie dorobków następuje między jego spadkobiercami a małżonkiem pozostałym przy życiu.
§ 2. Spadkobiercy małżonka mogą wystąpić z żądaniem zmniejszenia obowiązku wyrównania dorobków tylko wtedy, gdy spadkodawca wytoczył powództwo o unieważnienie małżeństwa albo o rozwód lub wystąpił o orzeczenie separacji.
Komentarz redakcyjny
Potrzeba wyrównania dorobków aktualizuje się z chwilą ustania rozdzielności majątkowej, a więc m.in. z momentem zgonu jednego z małżonków; stąd też zaistniała konieczność uregulowania kwestii wyrównania dorobków po śmierci małżonka. Następuje ono pomiędzy spadkobiercami zmarłego małżonka a małżonkiem pozostałym przy życiu.
Przepis art. 51[5] k.r.o. różnicuje dwie sytuacje w zależności od tego, czy przedmiotem żądania jest wyrównanie dorobków, czy też zmniejszenie obowiązku wyrównania dorobków. W pierwszym przypadku ustawa nie stawia spadkobiercom żadnych barier. Nabywają oni uprawnienie do żądania wyrównania dorobku z chwilą otwarcia spadku po spadkodawcy. Ograniczenia formalne zostały przewidziane jedynie w odniesieniu do żądania zmniejszenia obowiązku wyrównania dorobków. Warunkiem formalnym skutecznej realizacji tego żądania jest wytoczenie przez spadkodawcę powództwa o unieważnienie małżeństwa albo o rozwód lub o orzeczenie separacji. Decydująca dla oceny spełnienia tego warunku jest chwila zgonu, tzn. w tym czasie pozew lub wniosek nie może podlegać zwrotowi w trybie art. 130 k.p.c., np. pozew został złożony w sądzie, ale nie został opłacony przez spadkodawcę. Na podstawie art. 130 § 2 k.p.c. pozew zwrócony nie wywołuje żadnych skutków prawnych.
Przepis art. 51[5] § 2 k.r.o. znajduje zastosowanie nie tylko w sytuacji, gdy spadkodawca wystąpił w sprawie o rozwód, separację, unieważnienie małżeństwa w roli powoda, lecz także wówczas, gdy w tych sprawach występował w roli pozwanego i z tej pozycji domagał się orzeczenia rozwodu, separacji, unieważnienia małżeństwa. W tego typu sprawach pozwany ma bowiem taką samą pozycję procesową i materialną jak powód. Podobnie rzecz się ma w odniesieniu do uczestnika postępowania w sprawie o separację na zgodny wniosek małżonków. Jeśli więc postępowanie o rozwód, separację, unieważnienie małżeństwa zainicjował małżonek pozostały przy życiu, a zmarły małżonek sprzeciwiał się w sądowym postępowaniu rozwodowi, separacji i unieważnieniu małżeństwa, wówczas jego spadkobiercy nie są uprawnieni do żądania wyrównania dorobku.
Z treści § 1 i 2 omawianego artykułu wynika, że spadkobiercy mogą dochodzić wyrównania
Dostęp do pełnej treści jest płatny. Przejdź do premium
