Art. 105. Rachunek z zarządu
Kodeks rodzinny i opiekuńczy
Po ustaniu zarządu rodzice obowiązani są oddać dziecku lub jego przedstawicielowi ustawowemu zarządzany przez nich majątek dziecka. Na żądanie dziecka lub jego przedstawiciela ustawowego, zgłoszone przed upływem roku od ustania zarządu, rodzice obowiązani są złożyć rachunek z zarządu. Żądanie to nie może jednak dotyczyć dochodów z majątku pobranych w czasie wykonywania władzy rodzicielskiej.
Komentarz redakcyjny
Przepis art. 105 k.r.o. przewiduje dwa obowiązki rodziców. Pierwszy, powstaje z mocy prawa z chwilą ustania zarządu i sprowadza się do oddania dziecku lub jego przedstawicielowi ustawowemu zarządzanego przez nich majątku. Odpowiada mu uprawnienie dziecka do żądania wydania wszystkich składników majątkowych. Drugi obowiązek powstaje z chwilą zgłoszenia – nie później niż w ciągu roku od ustania zarządu - żądania przez dziecko lub jego przedstawiciela i polega na złożeniu rachunku z zarządu. Żądanie nie może dotyczyć dochodów z majątku pobranych w czasie wykonywania władzy rodzicielskiej (por. art. 103 k.r.o.).
Powyższe obowiązki obciążają rodziców względem:
- dziecka, gdy zarząd ustał na skutek uzyskania przez nie pełnoletniości,
- przedstawiciela ustawowego dziecka, którym może być opiekun lub kurator,
- drugiego z rodziców, gdy ustał zarząd jednego z nich,
- spadkobierców dziecka, gdy zarząd ustał na skutek jego śmierci (J. Ignatowicz, w: Kodeks Rodzinny i opiekuńczy. Komentarz, Warszawa 2003 r., s. 851).
Powstanie obowiązku rodziców (jednego z nich) do złożenia rachunku z zarządu jest uzależnione od zgłoszenia żądania przez dziecko lub jego przedstawiciela ustawowego w terminie jednego roku od ustania zarządu. Termin ten ma charakter prekluzyjny, z jego upływem zatem prawo domagania się złożenia rachunku wygasa.