Art. 11ab. Przesłanki zmiany lub uchylenia postanowienia
Ustawa z dnia 29 lipca 2005 r. o przeciwdziałaniu przemocy domowej
Rozpoznając sprawę o zmianę lub uchylenie postanowienia, o którym mowa w art. 11a ust. 1 oraz art. 11aa ust. 1, 2 i 4, sąd uwzględnia okoliczności dotyczące osób dotkniętych przemocą w rodzinie oraz osób stosujących tę przemoc, w tym w szczególności informacje o:
1) przebiegu i efektach działań podjętych i udokumentowanych w ramach procedury „Niebieskie Karty”, o ile procedura taka była prowadzona;
2) udziale i efektach uczestnictwa w programie oddziaływań korekcyjno-edukacyjnych dla osób stosujących przemoc w rodzinie lub programie psychologiczno-terapeutycznym dla osób stosujących przemoc w rodzinie, w szczególności gdy osoba stosująca przemoc w rodzinie do uczestnictwa w takich programach została zobowiązana postanowieniem sądu lub zasadność udziału w takich programach stwierdził zespół interdyscyplinarny lub grupa
robocza;
3) udziale i efektach uczestnictwa w innych formach oddziaływań, w szczególności terapii mającej na celu leczenie
uzależnień.
Komentarz redakcyjny
opracowano przy wykorzystaniu narzędzia AI ChatGPT (OpenAI)
1. Charakter prawny i zakres regulacji
Art. 11ab u.p.p.d. określa materialnoprawne podstawy zmiany lub uchylenia postanowień ochronnych wydanych na podstawie art. 11a i art. 11aa. Wskazuje, jakie okoliczności powinny być oceniane przez sąd przy rozstrzyganiu o utrzymaniu, uchyleniu lub modyfikacji środków ochronnych. Celem regulacji jest stworzenie ram oceny, czy dalsze stosowanie środków jest uzasadnione aktualnym zagrożeniem ze strony osoby stosującej przemoc domową.
2. Związek z art. 560[3a] § 5 k.p.c. – materialne i procesowe aspekty
Art. 560[3a] § 5 k.p.c. stanowi, że postanowienia ochronne – nawet jeśli są zaskarżone lub prawomocne – mogą zostać zmienione lub uchylone w razie zmiany okoliczności. Przepis ten ma charakter czysto procesowy i reguluje tryb dochodzenia zmiany lub uchylenia środka ochronnego. Z kolei art. 11ab u.p.p.d. określa, co może być uznane za zmianę okoliczności – czyli dostarcza sądowi podstaw materialnych do wydania nowego rozstrzygnięcia. Oba przepisy należy czytać łącznie: art. 560[3a] § 5 otwiera drogę do rozpoznania wniosku, a art. 11ab dostarcza sądowi wytycznych merytorycznych do jego oceny.
3. Procedura „Niebieskie Karty” (pkt 1)
Pierwszym z elementów, które sąd bierze pod uwagę, są informacje wynikające z przebiegu i efektów procedury „Niebieskie Karty”. Kluczowe znaczenie mają konkretne działania – np. interwencje służb, konsultacje, monitorowanie sytuacji rodzinnej – oraz ich efektywność. Przepis nie uzależnia możliwości zmiany postanowienia od zakończenia tej procedury. Przeciwnie – podkreśla, że nawet nieformalna kontynuacja procedury może dostarczyć istotnych danych. Zakończenie procedury „Niebieskie Karty” nie musi oznaczać braku przemocy – może być wynikiem np. niepodjęcia współpracy przez osobę pokrzywdzoną lub działań formalnych.
4. Programy oddziaływań korekcyjno-edukacyjnych i terapeutycznych (pkt 2)
Drugim ważnym kryterium sądowej oceny są efekty uczestnictwa osoby stosującej przemoc w odpowiednich programach: korekcyjno-edukacyjnych lub psychologiczno-terapeutycznych. Art. 11ab nie nakłada obowiązku ich odbycia, ale wyraźnie wskazuje na ich znaczenie dowodowe – szczególnie gdy udział wynikał z