Art. 4541. Obowiązek przesłania rzeczy konsumentowi do oznaczonego miejsca
Kodeks cywilny
Jeżeli przedsiębiorca jest obowiązany przesłać rzecz konsumentowi do oznaczonego miejsca, miejsce to uważa się za miejsce spełnienia świadczenia. Zastrzeżenie przeciwne jest nieważne.
Komentarz redakcyjny
opracowano przy wykorzystaniu narzędzia AI ChatGPT (OpenAI)
I. Część ogólna
Geneza przepisu
Artykuł 454[1] Kodeksu cywilnego został wprowadzony do polskiego porządku prawnego ustawą z dnia 30 maja 2014 r. o prawach konsumenta w związku z koniecznością dostosowania prawa krajowego do Dyrektywy Parlamentu Europejskiego i Rady 2011/83/UE z dnia 25 października 2011 r. w sprawie praw konsumentów. Implementacja przepisu do prawa polskiego obowiązuje od 25 grudnia 2014 r.
Regulacja ta miała na celu zapewnienie konsumentom silniejszej ochrony poprzez ustanowienie jasnych zasad dotyczących miejsca spełnienia świadczenia przy przesyłaniu rzeczy konsumentom, eliminując tym samym wątpliwości co do tego, która ze stron zobowiązana jest ponosić ryzyko oraz koszty przesyłki.
Kontekst systemowy
Przepis art. 454[1] k.c. stanowi wyjątek od ogólnej zasady wyrażonej w art. 454 k.c., zgodnie z którą, w przypadku gdy miejsce spełnienia świadczenia niepieniężnego nie zostało przez strony wyraźnie określone, świadczenie powinno zostać spełnione w miejscu zamieszkania lub siedzibie dłużnika. Przepis ten wprowadza szczególną regulację dotyczącą spełnienia świadczenia przez przedsiębiorcę wobec konsumenta, w sytuacji gdy świadczenie polega na przesłaniu rzeczy.
Kontekst systemowy uzupełniają również inne przepisy Kodeksu cywilnego, takie jak art. 548 § 3 k.c., który reguluje kwestię przejścia ryzyka przypadkowej utraty lub uszkodzenia rzeczy sprzedanej podczas jej przesyłki.
Charakter normy prawnej (bezwzględny czy względny)
Artykuł 454[1] k.c. jest przepisem o charakterze bezwzględnie obowiązującym (ius cogens), co wynika jednoznacznie z jego treści. Norma ta uniemożliwia stronom stosunku prawnego (przedsiębiorcy i konsumentowi) odmienne ustalenie miejsca spełnienia świadczenia, gdy obowiązek przesłania rzeczy do wskazanego przez konsumenta miejsca wynika z umowy lub właściwości zobowiązania. Jakiekolwiek zastrzeżenia umowne przeciwne treści przepisu są nieważne z mocy prawa.
Zakres przepisu
Art. 454[1] k.c. dotyczy wyłącznie sytuacji, w których przedsiębiorca jest zobowiązany przesłać konsumentowi rzecz ruchomą (zgodnie z definicją zawartą w art. 45 k.c.) do określonego miejsca. Tym samym przepis nie obejmuje swym zakresem dóbr