Art. 4499. Niemożność wyłączenia i ograniczenia odpowiedzialności
Kodeks cywilny
Odpowiedzialności za szkodę wyrządzoną przez produkt niebezpieczny nie można wyłączyć ani ograniczyć.
Komentarz redakcyjny
opracowano przy wykorzystaniu narzędzia AI ChatGPT (OpenAI)
I. Część ogólna
Art. 449[9] k.c. ustanawia wyraźny zakaz wyłączania lub ograniczania odpowiedzialności za szkodę wyrządzoną przez produkt niebezpieczny. Regulacja ta została wprowadzona w związku z implementacją art. 12 dyrektywy 85/374/EWG z dnia 25 lipca 1985 r., której podstawowym celem – zgodnie z preambułą – jest zapewnienie skutecznej ochrony interesów konsumentów. W polskiej wersji językowej art. 12 tej dyrektywy mówi o zakazie ograniczania lub wyłączania odpowiedzialności „przepisem”, jednak analiza innych wersji językowych wskazuje, że chodzi tu o zakaz umownych wyłączeń – a więc takich, które nastąpiłyby na podstawie postanowień umownych, nie zaś przepisu prawa. Ten sens został prawidłowo odwzorowany w treści art. 449[9] k.c.
Zakaz wynikający z komentowanego przepisu ma charakter semiimperatywny, co oznacza, że niedopuszczalne są wszelkie czynności prawne – zarówno umowy, jak i jednostronne oświadczenia woli – które miałyby skutkować ograniczeniem lub wyłączeniem odpowiedzialności producenta lub innych podmiotów odpowiadających na zasadach określonych w art. 449[1]–449[8] k.c. Nie dotyczy to jednak sytuacji, w których odpowiedzialność ta jest umownie rozszerzana – takie działania są dopuszczalne i zgodne z celem dyrektywy oraz krajowej regulacji. Przepis nie ingeruje również w relacje między producentem a innymi uczestnikami łańcucha dystrybucji, np. hurtownikiem czy importerem – tam dopuszcza się umowne ograniczenia odpowiedzialności.
Komentowany przepis dotyczy wyłącznie reżimu odpowiedzialności za szkodę wyrządzoną przez produkt niebezpieczny, określonego w art. 449[1] i n. k.c., a zatem nie znajduje zastosowania do innych podstaw odpowiedzialności, takich jak odpowiedzialność deliktowa na zasadach ogólnych, odpowiedzialność z tytułu niewykonania lub nienależytego wykonania zobowiązania, odpowiedzialność z tytułu rękojmi za wady, gwarancji jakości czy niezgodności towaru z umową.
Zakaz umownego ograniczania lub wyłączania odpowiedzialności za produkt niebezpieczny należy rozumieć szeroko – obejmuje on nie tylko całkowite wyłączenie odpowiedzialności, ale również każdą formę jej ograniczenia. Oznacza to niedopuszczalność takich rozwiązań umownych, jak: uzależnienie odpowiedzialności od dodatkowych przesłanek, ograniczenie
Dostęp do pełnej treści jest płatny. Przejdź do premium
