Art. 217. Wydanie korzyści uzyskanych z obniżenia spłat
Kodeks cywilny
Współwłaściciel, który w wyniku zniesienia współwłasności otrzymał gospodarstwo rolne, wchodzące zaś w skład tego gospodarstwa nieruchomości rolne zbył odpłatnie przed upływem pięciu lat od chwili zniesienia współwłasności, jest obowiązany pozostałym współwłaścicielom, którym przypadły spłaty niższe od należnych, wydać – proporcjonalnie do wielkości ich udziałów – korzyści uzyskane z obniżenia spłat, chyba że celem zbycia jest zapewnienie racjonalnego prowadzenia tego gospodarstwa.
Komentarz redakcyjny
opracowany przy wykorzystaniu narzędzia AI ChatGPT (OpenAI)
Część ogólna
Art. 217 k.c. funkcjonalnie związany jest z art. 216 k.c., który przewiduje możliwość obniżenia spłat należnych współwłaścicielom w sytuacji przekazania gospodarstwa rolnego jednemu z nich.
Art. 217 k.c. pełni funkcję ochronną wobec współwłaścicieli, którzy przy zniesieniu współwłasności gospodarstwa rolnego otrzymali obniżone spłaty na podstawie art. 216 k.c. Przepis zapobiega nadużyciom polegającym na szybkim zbyciu otrzymanego gospodarstwa rolnego z zyskiem, bez spełnienia celu gospodarczego, który uzasadniał obniżenie spłat.
Komentowany przepis normuje obowiązek wydania korzyści uzyskanych w wyniku obniżenia spłat przez współwłaściciela, który przed upływem 5 lat zbył odpłatnie nieruchomości wchodzące w skład otrzymanego gospodarstwa rolnego.
Obowiązek wydania korzyści powstaje z mocy prawa i nie wynika z bezpodstawnego wzbogacenia. Obowiązek ten stanowi swoiste świadczenie wyrównawcze względem współwłaścicieli, którym przyznano spłaty w niższej wysokości.
Obowiązek zwrotu korzyści
Przepis art. 217 k.c. ma zastosowanie, gdy:
-
gospodarstwo przypadło jednemu ze współwłaścicieli,
-
spłaty pozostałych zostały obniżone na podstawie art. 216 k.c.,
-
doszło do odpłatnego zbycia nieruchomości rolnych przed upływem 5 lat od zniesienia współwłasności,
-
zbycie nie było podyktowane racjonalnym prowadzeniem gospodarstwa.
Pojęcie „zbycie” obejmuje m.in. sprzedaż, zamianę, dożywocie, aport do spółki – byleby nastąpił ekwiwalent majątkowy. Przepis nie dotyczy darowizn. Roszczenie przysługuje współwłaścicielom proporcjonalnie do ich udziałów.
Obowiązek wydania korzyści powstaje automatycznie i ma charakter majątkowy, choć nie jest klasycznym roszczeniem pieniężnym sensu stricto.
Wysokość roszczenia ustala się jako różnicę między spłatą należną a obniżoną. Przy trudności dowodowej sąd może sięgnąć po art. 322 k.p.c.
Zobowiązany nie może się powołać na art. 409 k.c. (zużycie korzyści).
Roszczenie przedawnia się w ciągu 6 lat od daty zbycia, zgodnie z art. 118 k.c. w zw. z art. 120 § 1 zd. 2 k.c.
Cel zbycia zapewniający racjonalne prowadzenie gospodarstwa – wyłączenie roszczenia z art. 217 k.c.
Art. 217 k.c. przewiduje wyjątek, który wyłącza obowiązek wydania korzyści uzyskanych z
Dostęp do pełnej treści jest płatny. Przejdź do premium
