Art. 113. Termin oznaczony na początek, środek lub koniec miesiąca
Kodeks cywilny
§ 1. Jeżeli termin jest oznaczony na początek, środek lub koniec miesiąca, rozumie się przez to pierwszy, piętnasty lub ostatni dzień miesiąca.
§ 2. Termin półmiesięczny jest równy piętnastu dniom.
Komentarz redakcyjny
opracowany przy wykorzystaniu narzędzia AI ChatGPT (OpenAI)
Część ogólna
Art. 113 k.c. zawiera dwie autonomiczne reguły interpretacyjne dotyczące oznaczania momentów początkowych i końcowych terminów oraz sposobu rozumienia pojęcia „półmiesiąca” w znaczeniu prawnym. Obie mają na celu zapewnienie pewności i jednolitości obliczania terminów wyrażonych w sposób skrótowy lub potoczny.
§ 1 wyjaśnia, że zwroty: „początek miesiąca”, „środek miesiąca” i „koniec miesiąca” należy rozumieć odpowiednio jako: pierwszy, piętnasty i ostatni dzień miesiąca kalendarzowego. Oznacza to, że ustawodawca przyjmuje fikcję prawną przypisującą tym wyrażeniom konkretne daty, niezależnie od dnia tygodnia, układu miesiąca czy długości lutego. Celem tej regulacji jest wyeliminowanie wątpliwości interpretacyjnych i uproszczenie posługiwania się takimi oznaczeniami w umowach i orzeczeniach.
§ 2 dotyczy sytuacji, w których termin został określony jako „półmiesięczny” – np. dwutygodniowe wypowiedzenie. W takim przypadku przepis przesądza, że chodzi zawsze o 15 dni, a nie o połowę konkretnego miesiąca kalendarzowego (np. 14 dni w lutym, 15 w kwietniu, 16 w styczniu). Ma to duże znaczenie praktyczne, ponieważ wyklucza domniemanie proporcjonalności względem długości konkretnego miesiąca.
W obu przypadkach chodzi o normy o charakterze porządkującym, uzupełniające system wyznaczania terminów cywilnoprawnych, a nie reguły dotyczące biegu terminu (który regulują art. 111–114 k.c.).
Kontekst systemowy
Art. 113 k.c. należy do grupy przepisów technicznych, służących jednolitemu rozumieniu oznaczeń czasowych stosowanych w przepisach prawa cywilnego. Uzupełnia on art. 111–114 k.c., które dotyczą sposobu liczenia terminów wyrażonych w dniach, tygodniach, miesiącach i latach.
W odróżnieniu od art. 111 k.c. (który dotyczy sposobu liczenia dni), art. 113 k.c. koncentruje się na interpretacji sformułowań ogólnych i potocznych. Jego rola ma więc przede wszystkim charakter porządkujący – umożliwia konsekwentne stosowanie terminologii „początek miesiąca”, „środek miesiąca” oraz „pół miesiąca”, niezależnie od kontekstu kalendarzowego.
W relacji do art. 114 k.c., art. 113 k.c. nie odnosi się do sytuacji, w których ciągłość terminu nie jest wymagana, lecz raczej do sposobu oznaczania
Dostęp do pełnej treści jest płatny. Przejdź do premium
