Art. 110. Stosowanie przepisów
Kodeks cywilny
Jeżeli ustawa, orzeczenie sądu lub decyzja innego organu państwowego albo czynność prawna oznacza termin nie określając sposobu jego obliczania, stosuje się przepisy poniższe.
Komentarz redakcyjny
opracowany przy wykorzystaniu narzędzia AI ChatGPT (OpenAI)
Część ogólna
Art. 110 k.c. określa punkt wyjścia dla stosowania przepisów Tytułu V księgi pierwszej k.c. (art. 111–116), regulujących zasady obliczania terminów. Przepis ten ma zastosowanie tylko wtedy, gdy ustawa, orzeczenie sądu, decyzja organu państwowego albo czynność prawna oznaczają termin, ale nie wskazują sposobu jego obliczania.
Wynika z tego, że przepisy o obliczaniu terminów zawarte w art. 111–116 k.c. mają co do zasady charakter dyspozytywny. Można je stosować tylko wtedy, gdy inne źródło (ustawa, orzeczenie, decyzja lub umowa) nie zawiera szczegółowych reguł obliczania terminów. Jeśli zawiera – to one mają pierwszeństwo.
W przypadku czynności prawnych (np. umów), sposób obliczania terminu należy ustalać zgodnie z regułami wykładni określonymi w art. 65 k.c. Dopiero gdy analiza językowa, systemowa i celowościowa nie daje jednoznacznych wyników, można posiłkowo sięgać po reguły zawarte w art. 111–116 k.c.
Przykładowe sytuacje, w których inne przepisy określają sposób obliczania terminu
-
Ustawa:
-
art. 112 zd. 2 k.c. (wiek osoby fizycznej liczony w pełnych latach – norma bezwzględnie wiążąca),
-
art. 165 § 1 k.p.c. (termin procesowy uważa się za zachowany, jeżeli pismo nadano przed upływem terminu w placówce pocztowej),
-
art. 83 § 1 p.p.s.a., art. 57 § 1 k.p.a. – zasady obliczania terminów w procedurach administracyjnych i sądowoadministracyjnych.
-
-
Orzeczenia sądowe:
-
np. wyrok może zawierać odrębne postanowienie o terminie wykonania zobowiązania z obliczeniem innym niż kodeksowy,
-
możliwe tylko w granicach dopuszczalnych przez ustawę (organ musi mieć do tego upoważnienie ustawowe).
-
-
Decyzje organów administracji publicznej:
-
np. zezwolenie wójta lub decyzja organu nadzoru budowlanego może zawierać szczególne określenie terminu wykonania obowiązku,
-
przy czym uprawnienie do określania sposobu liczenia musi wynikać z przepisów prawa materialnego.
-
-
Czynność prawna:
-
strony umowy mogą same ustalić sposób obliczania terminu, np. liczyć go w godzinach lub według kalendarza roboczego,
-
dopuszczalne są także inne jednostki czasu (np.
-