Prawo do wynagrodzenia szkody, zasada pełnego odszkodowania (art. 64 i art. 77 ust. 1 Konstytucji)

Art. 77 Konstytucji dotyczy tylko odpowiedzialności Państwa za działania o charakterze bezprawnym. W przypadku szkód wynikających z legalnego działania władzy publicznej (szkód legalnych), ustawodawca przewiduje niejednokrotnie ograniczony zakres i sposoby kompensacji szkód wywołanych legalnym działaniem władzy.

W przypadku szkód legalnych, dokonuje się ich nie tylko w interesie indywidualnym podmiotu prowadzącego określoną działalność gospodarczą - która może negatywnie wpływać na otoczenie i wywoływać szkody u innych podmiotów - ale także w interesie publicznym, gdyż działalność ta przynosi także korzyści społeczne przewyższające interes podmiotu prowadzącego tę działalność nad interesem osoby nią poszkodowanej. Natomiast własność, podobnie jak i inne prawa podmiotowe, nie jest prawem absolutnym i może podlegać ograniczeniom określonym w aktach prawnych, w których przewiduje się zazwyczaj zakres odpowiedzialności za szkody spowodowane tym ograniczeniem oraz podmiot zobowiązany do zapłaty odszkodowania. Odpowiedzialność takiego podmiotu nie jest przy tym odpowiedzialnością „sprawczą”, skoro nie jego działalność jest źródłem szkody.

Uchwała SN z dnia 29 kwietnia 2022 r., III CZP 81/22

Standard: 66066 (pełna treść orzeczenia)

Odszkodowanie ustala się - z jednej strony - respektując zasadę pełnego odszkodowania, a z drugiej strony - nie przekraczając wysokości faktycznie doznanej przez poszkodowanego szkody, tak by nie dopuścić do jego nieuzasadnionego wzbogacenia. 

Wyrok SN z dnia 17 marca 2022 r., II CSKP 482/22

Standard: 69106 (pełna treść orzeczenia)