Uzasadnione wątpliwości co do stanu zdrowia psychicznego oskarżonego (art. 79 § 1 pkt 3 k.p.k.)

Ustanie obrony obligatoryjnej, w sytuacji zmaterializowania się okoliczności wskazanych w art. 79 § 1 pkt 3 i 4 k.p.k., wymaga – w aktualnym stanie prawnym (od dnia 1 lipca 2015 r.) – wydania i to przez sąd, postanowienia o jakim mowa w art. 79 § 4 zd. pierwsze k.p.k., i nie jest w tym przedmiocie wystarczająca – tak jak to było do dnia 30 czerwca 2015 r. – sama opinia biegłych stwierdzająca, że czyn oskarżonego nie został popełniony w warunkach wyłączenia lub znacznego ograniczenia zdolności rozpoznania znaczenia czynu lub kierowania swoim postępowaniem i że stan zdrowia psychicznego oskarżonego pozwala na udział w postępowaniu i prowadzenie obrony w sposób samodzielny i rozsądny.

Aż do momentu uznania przez sąd za uzasadnioną opinię biegłych lekarzy psychiatrów i w konsekwencji orzeczenie o nieobowiązkowym udziale obrońcy, ustanowiony w treści art. 79 § 3 k.p.k. obowiązek udziału obrońcy w rozprawie pozostaje aktualny. 

Wyrok SN z dnia 19 lipca 2023 r., III KK 628/22

Standard: 74182 (pełna treść orzeczenia)

Obrona obligatoryjna powstaje od momentu, gdy organ procesowy powziął wątpliwości, o których mowa w art. 79 § 1 pkt 3 lub 4 k.p.k. i w celu wyjaśnienia którejkolwiek z tych wątpliwości dopuścił dowód z opinii biegłych lekarzy psychiatrów – art. 202 § 1 k.p.k. (postanowienie Sądu Najwyższego z dnia 28 października 2020 r., II KK 295/20). Niewątpliwie również od dnia 1 lipca 2015 r. stan obrony obligatoryjnej opartej na art. 79 § 1 pkt 3 i 4 k.p.k. nie ustaje z chwilą wydania opinii biegłych psychiatrów, usuwającej wątpliwości organu procesowego, ale dopiero z chwilą wydania postanowienia przez sąd – art. 79 § 4 k.p.k. (zob. wyrok SN z dnia 18 lutego 2020 r., V KK 248/19; wyrok SN z dnia 12 czerwca 2019 r., V KK 121/18).

Wyrok SN z dnia 9 grudnia 2021 r., II KK 125/21

Standard: 74181 (pełna treść orzeczenia)