ENA - badanie prawidłowości wydania europejskiego nakazu aresztowania

Zakwestionowanie prawidłowości wydania europejskiego nakazu aresztowania jest możliwe tylko wówczas, gdy dojdzie do ustalenia, że jest on nieważny lub prawnie nieskuteczny.

Sąd Najwyższy w pełni podziela zapatrywania wyrażone w uchwale składu siedmiu sędziów Sądu Najwyższego z dnia 20 lipca 2006 r., I KZP 21/06, według której sąd polski, przed przystąpieniem do weryfikacji przesłanek odmowy wykonania europejskiego nakazu aresztowania (w tym przypadku odpowiednio: wyrażenia zgody na rozszerzenie ścigania) nie jest zwolniony od zbadania, czy europejski nakaz wydano prawidłowo. To badanie – jak podkreśla Sad Najwyższy – z uwagi na zasadę wzajemnego uznawania, powinno następować wyjątkowo, nie powinno obejmować elementów o charakterze ocennym, takich na przykład jak istnienie uzasadnionego podejrzenia, że osoba ścigana popełniła zarzucane jej przestępstwo, lecz kwestii tego rodzaju, jak np. kompetencja organu sądowego państwa do wydania nakazu. Konfiguracja proceduralna występująca w rozpoznawanej sprawie bez wątpienia wskazuje na taką potrzebę.

Sąd Najwyższy wyraża stanowcze przekonanie, że uwzględniając treść i sens zasady wzajemnego uznawania, należy uznać za możliwe zakwestionowanie prawidłowości wydania europejskiego nakazu aresztowania jedynie wówczas, gdy dojdzie do stanowczego ustalenia, że jest on nieważny lub prawnie nieskuteczny. Nie jest zaś wystarczające z tego punktu widzenia przypuszczenie, że nakaz ów „może być nieważny”

Zdaniem Sądu Najwyższego niewłaściwe jest też w tym kontekście korzystanie z trybu przewidzianego w art. 607z k.p.k., co uczyniono w celu pozyskania odpisu orzeczenia Sądu Najwyższego Republiki Słowacji z dnia 18 listopada 2012 r. (nota bene, wbrew twierdzeniu prokuratora, nie mającego w niniejszej sprawie większego znaczenia). Zastosowanie tego trybu, pozwalającego zresztą na orzekanie w sytuacji braku pełnej jasności co do okoliczności sprawy (art. 607z § 2 k.p.k.), jest dopuszczalne w zakresie informacji niezbędnych w sprawie z merytorycznego punktu widzenia.

Nie jest też trafnym argumentem „fakultatywny” charakter wyrażenia zgody, o której mowa w art. 607za § 1 k.p.k., do czego odwołuje się Sąd Okręgowy w uzasadnieniu zaskarżonego postanowienia. Decyzja w tym przedmiocie nie ma – co do zasady – charakteru fakultatywnego. Wyrażenie zgody następuje bowiem zawsze, jeżeli nie stoją temu na przeszkodzie okoliczności wymienione w art. 607p lub art. 607r § 1 i 3 k.p.k., przy czym te, które wymieniono w pierwszym z przywołanych przepisów, zawsze prowadzą do odmowy wyrażenia zgody na rozszerzenie ścigania, zaś te, o których mowa w drugim, mogą być podstawą niewyrażenia zgody.

Postanowienie SN z dnia 19 lutego 2014 r., IV KK 377/13

Standard: 17013 (pełna treść orzeczenia)