Oddalenie wniosku dowodowego ze względu na przedłużanie postępowania (art. 170 § 1 pkt 5 k.p.k.)

Prawo do obrony gwarantuje stronie możliwość nie tylko składania wniosków dowodowych, ale i wyboru etapu postępowania, na którym, choćby w ramach taktyki obrończej, zostaną one złożone.

Złożenie wniosku dowodowego w sytuacji, gdy pierwszy z nich złożony został na pierwszym terminie rozprawy, a drugi w początkowej fazie postępowania sądowego i to na wiele miesięcy przed zakończeniem postępowania, nie może zostać uznane za zmierzające w sposób oczywisty do przedłużenia postępowania

Wyrok SN z dnia 3 sierpnia 2023 r., I KK 125/22

Standard: 74156 (pełna treść orzeczenia)

Oddalenie wniosku dowodowego na podstawie art. 170 § 1 pkt 5 k.p.k.oznacza jednocześnie, że wniosek nie mógł być oddalony na innych podstawach wskazanych w art. 170 § 1 k.p.k., a zatem, na podstawie art. 170 § 1 pkt 1-4 k.p.k.

Analizę złożonego wniosku dowodowego, przed podjęciem decyzji co do jego uwzględnienia, należy wpierw dokonywać przez pryzmat ujętych w treści art. 170 § 1 pkt 1-4 k.p.k. ustawowych podstaw niedopuszczalności wnioskowanego dowodu.

Dopiero wówczas, gdy nie relatywizuje się żadna z tych podstaw do oddalenia wniosku dowodowego, to sąd jest zobligowany do oceny, czy złożony wniosek dowody zmierza w sposób oczywisty do przedłużenia postępowania. Przepis art. 170 § 1 pkt 5 k.p.k. ma charakter obligatoryjny, a to oznacza, że jego dyspozycja winna być brana pod uwagę przy każdym wniosku dowodowym, jeżeli nie podlega on oddaleniu na wskazanych wcześniej podstawach (por. postanowienie SN z dnia 14 marca 2007 r., IV KK 481/06)

Przepis art. 170 § 1 pkt 5 k.p.k. stanowi w istocie ustawowy wyjątek od zasady prawdy materialnej i jest instrumentem realizującym zasadę szybkości procesu wyrażoną w art. 2 § 1 pkt 4 k.p.k. (por. uzasadnienie postanowienia SN z dnia 14 marca 2007 r., IV KK 481/06. W tym więc znaczeniu jego zastosowaniu nie można przeciwstawiać skutecznie nakazów zawartych w art. 167 k.p.k., czy art. 366 § 1 k.p.k., albowiem te ostatnie funkcjonują tylko wówczas, gdy nie można do wniosku dowodowego zastosować normy art. 170 § 1 pkt 5 k.p.k.

Postanowienie SN z dnia 20 lutego 2018 r., V KK 505/17

Standard: 26202 (pełna treść orzeczenia)