Dziedziczenie przez dzieci spadkodawcy (art. 931 § 2 k.c.)
I grupa spadkobierców; dzieci małżonek (art. 931 k.c.)
Żeby zobaczyć pełną treść należy się zalogować i wykupić dostęp.
Złożenie oświadczenia o odrzuceniu spadku po ojcu nie ma wpływu na dziedziczenie po dziadkach.
Regule dziedziczenia wyrażonej w art. 931 § 2 k.c. nie stoi na przeszkodzie art. 1020 k.c. Przepis ten określa skutki prawne odrzucenia spadku, którą to możliwość przewiduje art. 1012 k.c., i prowadzi do przyjęcia fikcji prawnej, że spadkobierca odrzucający spadek jest traktowany tak, jakby w chwili otwarcia spadku nie miał zdolności dziedziczenia. Odrzucenie spadku wywołuje jednak skutek w odniesieniu do określonego tytułu powołania do dziedziczenia. Nie oznacza więc, że spadkobiercy, którzy odrzucili spadek, są traktowani tak jakby nie dożyli daty otwarcia spadku odrzuconego w przypadku powołania ich do dziedziczenia po innych osobach, nawet w tej samej linii (por. postanowienie SN z dnia 19 kwietnia 2012 r., IV CSK 354/11, wyrok SA w Łodzi z dnia 28 sierpnia 2014 r., I ACa 31/14).
Postanowienie SN z dnia 15 czerwca 2016 r., II CSK 529/15
Standard: 64453 (pełna treść orzeczenia)
Przewidziane w art. 931 § 2 k.c. następstwo prawne, w którym dzieci wcześniej zmarłego dziecka wchodzą na miejsce swojego rodzica powoduje, że dalsi zstępni dziedziczą w istocie bezpośrednio po spadkodawcy. Dochodzą do spadku prawem własnym, bezpośrednio po spadkodawcy, a nie po swoim wstępnym, ponieważ ich dziedziczenie uzależnione jest od istnienia przesłanek dziedziczenia takiego zstępnego w stosunku do spadkodawcy (m.in. niegodność dziedziczenia rozpatrywana jest zawsze w relacji: kandydat na spadkobiercę-spadkodawca), nie bierze się zaś pod uwagę stosunku kandydata na spadkobiercę do swego bezpośredniego przodka (por. M. Pazdan (w:) K. Pietrzykowski, Komentarz 2011, t. II, art. 931, Nb 6). W związku z tym istniejące przesłanki wykluczające od dziedziczenia żyjącego zstępnego spadkodawcy nie wykluczają automatycznie możliwości dziedziczenia po spadkodawcy jego dalszych zstępnych (por. E. Skowrońska-Bocian, Komentarz. Spadki 2011, art. 931, pkt 12. Okoliczność zatem, że dalszy zstępny spadkodawców (pozwany) dziedziczy w granicach, w jakich dziedziczyłby jego wstępny (córka spadkodawców A. L.) nie uzasadnia jego odpowiedzialności za zachowek wobec współspadkobierczyni (powódki). Granice te dotyczą bowiem wyłącznie wielkości udziału przypadającego dalszym zstępnym, który odpowiada udziałowi wyznaczonemu dla spadkobiercy pierwszej grupy. Podobny pogląd został wyrażony w doktrynie prawa. Jak wskazał P. K. (w:) Kodeks cywilny. Komentarz pod red. K. O. (B. O. (...), wyd. 8, art. 994, Nb 3) jeżeli darowizny były zdziałane więcej niż dziesięć lat wstecz przed otwarciem spadku, dla uprawnionego może być korzystniej, by obdarowany dziedziczył lub miał prawo do zachowku - tylko wtedy bowiem darowizna będzie doliczona do spadku. Przykładowo, jeśli spadkobierca, który otrzymał darowiznę przed ponad dziesięciu laty, odrzuci spadek albo zostanie uznany za niegodnego, darowizna nie będzie doliczana do spadku.
Wyrok SA w Łodzi z dnia 28 sierpnia 2014 r., I ACa 31/14
Standard: 16943 (pełna treść orzeczenia)