Niewykonywanie spornych zobowiązań (art. 11 ust. 1 p.u.)

Jeżeli w toku postępowania okaże się, że realizowane mają być jedynie interesy jednego wierzyciela ujętego na liście wierzytelności, sąd umorzy postępowanie na podstawie art. 355 § 1 k.p.c. w zw. z art. 229 p.u. [art. 229]

W świetle art. 10 p.u. przesłanką ogłoszenia upadłości jest niewypłacalność dłużnika, a ta, zgodnie z art. 11 ust. 1 p.u., ma miejsce wówczas, gdy dłużnik utracił zdolność do wykonywania swoich wymagalnych zobowiązań pieniężnych. Wymagalność zobowiązania oznacza stan, w którym wierzyciel ma prawną możliwość żądania zaspokojenia przysługującej mu wierzytelności. Wymagalność wchodzi w rachubę, jeżeli dłużnik nie spełnia świadczenia w terminie (art. 455 k.c.).

Wbrew opinii Sądu Rejonowego nie ma podstaw do utożsamiania zobowiązań spornych z zobowiązaniami niewymagalnymi. Innymi słowy, fakt, że zobowiązanie jest sporne nie przesądza automatycznie, że nie jest wymagalne, o czym świadczy przykład sporu dotyczącego tylko wysokości zobowiązania.

Zgodnie z postanowieniem Sądu Najwyższego w z dnia 3 marca 2004 r. (III CK 360/2002, L..pl nr (...)), nie ma miejsca zaprzestanie płacenia długów, uzasadniające uznanie przedsiębiorcy za upadłego, gdy przedsiębiorca nie płaci długów, ponieważ uznaje je za nienależne (należności sporne). Jednakże gdy liczne długi są stwierdzone tytułami wykonawczymi i egzekucja prowadzona z majątku dłużnika nie prowadzi do ich zaspokojenia, jego stanowisko, kwestionujące istnienie długów, jest bez znaczenia dla oceny, czy w tej sytuacji zachodzi zaprzestanie płacenia długów uzasadniające uznanie dłużnika za upadłego. Nie ma natomiast uzasadnionych podstaw stanowisko Sądu Najwyższego wyrażone w orzeczeniu z 29 kwietnia 1938 r. (C III 487/38, OSN 1939, Nr 5, poz. 199), zgodnie z którym dopóki co do wierzytelności toczy się spór i wierzyciel nie uzyskał jeszcze możności prowadzenia egzekucji, dopóty niezapłacenie wierzytelności nie dowodzi zaprzestania płacenia długów.

W ocenie Sądu odwoławczego, problem wierzytelności spornych powinien być rozstrzygany przez sąd upadłościowy stosownie do danych okoliczności sprawy. In concreto jest to tym bardziej uzasadnione, że sam skarżący w zażaleniu powołuje się na uprawomocnienie się decyzji ZUS. będące wynikiem postanowienia Sądu Apelacyjnego w Gdańsku oddalającego zażalenie dłużnika na postanowienia Sądu Okręgowego odrzucające jego odwołanie od decyzji ZUS. Odmiennego wniosku nie da się obronić w oparciu o powołaną przez Sąd meriti regulację art. 12a p.u., która, co zresztą zauważył ten Sąd, odnosi się do wniosku złożonego przez wierzyciela.

W konsekwencji nie ma podstaw do uznania, że dłużnik ma tylko jednego wierzyciela. Niezależnie od tego należy wziąć pod uwagę także (...), który w dniu 28 marca 2017 r. wezwał wnioskodawcę do zapłaty należności.

Postanowienie SO w Toruniu z dnia 3 sierpnia 2017 r., VI Gz 139/17

Standard: 16803 (pełna treść orzeczenia)