Postępowanie dowodowe w sprawach o ubezwłasnowolnienie (art. 554[1] k.p.c.)

Z art. 554[1] § 1 k.p.c. wynika nakaz działania przez sąd z urzędu w celu ustalenia okoliczności niezbędnych do wszechstronnej oceny wniosku o ubezwłasnowolnienie.

Postanowienie SN z dnia 18 kwietnia 2018 r., IV CSK 587/17

Standard: 57543 (pełna treść orzeczenia)

Artykuł 554[1] wprowadzony do kodeksu postępowania cywilnego z dniem 7 października 2007 r. ma na celu doprowadzenie do bardziej wnikliwego rozpoznawania tych spraw oraz wyznacza kierunek i przedmiot postępowania dowodowego. Sąd ma obowiązek w miarę potrzeby z urzędu ustalić przede wszystkim stan zdrowia, sytuację osobistą, zawodową i majątkową osoby, której dotyczy wniosek o ubezwłasnowolnienie (art. 554[1] § 1 k.p.c.).

Sposób ujęcia art. 554[1] § 1 k.p.c., a w szczególności jego fragment "postępowanie dowodowe powinno ustalić przede wszystkim stan zdrowia ... osoby, której dotyczy wniosek", wskazuje, że bez jego wyjaśnienia nie można określić, czy ubezwłasnowolnienie leży w jej interesie.

Ustalenie choroby psychicznej, niedorozwoju umysłowego albo innego rodzaju zaburzeń psychicznych i ich wpływu na zakres zdolności osoby, której wniosek dotyczy do samodzielnego kierowania swoim postępowaniem i prowadzenia swoich spraw wymaga wiadomości specjalnych z zakresu medycyny, zarówno co do stwierdzenia faktu ich istnienia, jak i co do stopnia nasilenia (por. postanowienia SN z dnia 29 czerwca 1973 r., I CR 271/73 i z dnia 17 maja 2013 r., I CSK 122/13).

Dowód z opinii wymienionej w art. 553 § 2 k.p.c. jest z tych względów obligatoryjny i postępowanie dowodowe w tym zakresie należy przeprowadzić zgodnie z jego ugruntowaną wykładnią.

Postanowienie SN z dnia 30 stycznia 2015 r., III CSK 149/14

Standard: 16424 (pełna treść orzeczenia)