Zwrot odpowiedzi na pozew

Zgodnie z art. 207 § 7 odpowiedź na pozew złożona po wyznaczonym terminie podlega zwrotowi. Natomiast pismo zwrócone nie wywołuje żadnych skutków, jakie ustawa wiąże z wniesieniem pisma procesowego do sądu.

Pomijanie spóźnionych twierdzeń i dowodów w postępowaniu opartym na zasadzie kontradyktoryjności powinno być sankcjonowane przede wszystkim wtedy, gdy strona spóźniła się z powołaniem twierdzeń i dowodów, które powinna była powołać w piśmie procesowym. Założenie to realizuje art. 207 § 6, który stanowi konkretyzację i uzupełnienie art. 217 § 2, a jego znaczenie polega na tym, że stanowi on bezpośrednią podstawę do pominięcia przez sąd spóźnionych twierdzeń i dowodów, które (wcześniej) powinny były zostać powołane w odpowiedzi na pozew.

Niezłożenie odpowiedzi na pozew, której powinność złożenia wynika z zarządzenia przewodniczącego (art. 207 § 2), względnie jej złożenie po terminie wyznaczonym przez przewodniczącego, skutkujące jej zwrotem (art. 207 § 7 zd. 1), sprawia, że twierdzenia i dowody strony zostaną pominięte przez sąd jako spóźnione.

Zgodnie z art. 207 § 7 zwrócona odpowiedź na pozew nie wywołuje żadnych skutków, jakie ustawa wiąże z wniesieniem pisma procesowego do sądu. Innymi słowy traktuje się ją tak jakby jej w ogóle nie było. Wobec tego zgłoszone przez (...) na dalszym etapie postępowania twierdzenia i dowody również z uwagi na powyższe powinny być przez Sąd I instancji potraktowane jako „spóźnione” i w konsekwencji pominięte, chyba że (...) uprawdopodobniłaby, że niezgłoszenie ich w odpowiedzi na pozew nastąpiło bez jej winy iub że uwzględnienie spóźnionych twierdzeń i dowodów nie spowoduje zwłoki w postępowaniu albo zachodzi inny wyjątkowy wypadek. Jednakże taka sytuacja w przedmiotowej sprawie nie miała miejsca.

Mając na uwadze treść art. 217 § 1 k.p.c., który daje stronie prawo do przytaczania okoliczności faktycznych i dowodów na uzasadnienie swoich wniosków lub dla odparcia wniosków i twierdzeń strony przeciwnej aż do zamknięcia rozprawy - art. 207 § 6 k.p.c. stanowi wyjątek od ogólnej zasady, co powoduje, że należy go stosować wyłącznie w ściśle określonych wypadkach. Tym samym rozszerzająca wykładnia art. 207 § 6 k.p.c., prowadząca do bezwarunkowej utraty przez powódkę wzajemną prawa do powoływania się w toku postępowania - czyli także w pozwie wzajemnym - na twierdzenia i dowody podniesione w zwróconej odpowiedzi na pozew, prowadziłaby do ograniczenia praw procesowych strony; rzutującego na możliwość udowodnienia przez nią dochodzonego roszczenia i ochrony swoich praw.

Zwrot odpowiedzi na pozew nie doprowadził do utraty przez powódkę wzajemną prawa do powoływania się na dowody i twierdzenia podniesione w pozwie wzajemnym pomimo, że odpowiedź na pozew oraz pozew wzajemny oparto na tych samych twierdzeniach i dowodach.

Art. 207 § 6 k.p.c. nie ustanawia (w przeciwieństwie do uchylonego art. 479[14] k.p.c.) systemu prekluzji polegającego na nałożeniu na pozwanego ciężaru przedstawienia sądowi w odpowiedzi na pozew wszystkich znanych mu faktów, dowodów i zarzutów w określonym terminie, pod rygorem utraty możliwości późniejszego ich przytaczania w toku postępowania.

Wyrok SA w Szczecinie z dnia 11 maja 2017 r., I ACa 107/17

Standard: 16261 (pełna treść orzeczenia)