Zgłoszenie zobowiązania dłużnika do Krajowego Rejestru Długów

W orzecznictwie zwraca się również uwagę, że sam fakt umieszczenia informacji w rejestrze prowadzonym przez biuro nie oznacza jeszcze, że osoba, której ta informacja dotyczy nie jest solidnym dłużnikiem. Powszechnie jest bowiem wiadome, że przyczyny niespłacenia długów mogą być różne, w tym także takie, które z brakiem solidności nie mają nic wspólnego, np. choroba, zdarzenie o charakterze losowym, czy inne nie zawinione przez dłużnika powody niedostatków środków finansowych.

Jakkolwiek nie można wykluczyć naruszenia dóbr osobistych przez wpisanie informacji gospodarczej do rejestru, to jednak obowiązek wykazania faktu naruszenia konkretnego dobra osobistego i przejawów tego naruszenia obciąża powoda. Należy nadto podkreślić, że dobro osobiste jest prawem o charakterze obiektywnym i o jego naruszeniu nie może przesądzać subiektywne poczucie pokrzywdzenia (zob. uzasadnienie wyroku Sądu Najwyższego z dnia 18 września 2014 r., V CSK 649/13).

Co do zasady wierzyciel, który przekazuje do biura informacje gospodarcze o zobowiązaniu dłużnika, nie postępuje bezprawnie, jeżeli działa na podstawie i w zgodzie z ustawą o udostępnianiu informacji gospodarczej i wymianie danych gospodarczych. Jego postępowanie mieści się bowiem w ramach obowiązującego porządku prawnego.

Nie zamieszczenie w informacji zastrzeżenia, iż dłużnik kwestionuje istnienie zobowiązania mogło naruszać dobra osobiste powodowej spółki w postaci chociażby jej dobrego imienia jako wiarygodnego przedsiębiorcy; to jednak należy mieć na uwadze, iż w aktach sprawy brak jest dowodu świadczącego o tym, że - przed przekazaniem informacji do biura - powód podejmował jakiekolwiek działania w celu wyjaśnienia kwestii związanych z istnieniem zadłużenia. Wydaje się przy tym oczywiste, że najpóźniej po otrzymaniu wezwań do zapłaty z dnia 30.11.2014 r. i 30.03.2014 r. powód powinien się do nich ustosunkować, wskazując wiarygodne powody odmowy zapłaty za usługę, która została na jego rzecz wykonana. Z zebranego w sprawie materiału dowodowego nie wynika, aby powód, na etapie poprzedzającym przekazanie informacji, wyartykułował w jakiejkolwiek formie swoje stanowisko, iż kwestionuje w całości istnienie spornego zobowiązania.

W ocenie Sądu Apelacyjnego, pozwani nie postępowali bezprawnie przekazując do biura informację, w której określili zobowiązanie powoda jako niesporne, skoro nie otrzymali od niego jednoznacznego oświadczenia, kwestionującego istnienie ich wierzytelności z tytułu wykonanej usługi.

Wbrew stanowisku powoda, nie można utożsamiać warunku wymagalności zobowiązania z jego bezspornością. Z treści samej ustawy jasno wynika, że ujawnieniu podlegają informacje o zobowiązaniach tak bezspornych, jak i spornych, z tym zastrzeżeniem, że w przypadku kwestionowania zobowiązania przez dłużnika informacja gospodarcza powinna uwzględniać również i tę okoliczność. Aby zamieścić jednak tej treści zastrzeżenie wierzyciel musi poznać stanowisko dłużnika. Sam fakt nie regulowania zobowiązania przez dłużnika i brak jego odpowiedzi na ponaglenia wierzyciela nie świadczy o tym, że kwestionuje on jego istnienie w całości lub części.

Wyrok SA w Białymstoku z dnia 2 września 2016 r., I ACa 283/16

Standard: 16080 (pełna treść orzeczenia)