Prawo do niezakłóconego korzystania z energii elektrycznej

Dobra osobiste określa się powszechnie jako wartości o charakterze niemajątkowym, ściśle związane z człowiekiem; powstają one z chwilą narodzin człowieka i gasną z jego śmiercią. Są to prawa niezbywalne, o charakterze podmiotowym, służące do ochrony, co oznacza, że każdy może żądać, aby jego dobra osobiste nie były naruszane. Naruszenie lub zagrożenie naruszenia dóbr osobistych daje podstawę do poszukiwania ochrony za pomocą roszczeń przewidzianych w ustawie, chodzi zatem o takie prawa, które wynikają z samej istoty człowieczeństwa.

Wyrok SN z dnia 24 września 2015 r., V CSK 741/14

Standard: 15981 (pełna treść orzeczenia)

Prawo do niezakłóconego korzystania z energii elektrycznej nie jest dobrem osobistym.

Prawo do niezakłóconego korzystania z energii elektrycznej, mimo powszechnego charakteru elektryfikacji, wynikającego z regulacji przyjętych w art. 5a ustawy z dnia 10 kwietnia 1997 r. - Prawo energetyczne (jedn. tekst: Dz.U. z 2006 r. Nr 89, poz. 625 ze zm.), jest realizacją dostępu do dóbr cywilizacyjnych, ułatwiających i uprzyjemniających codzienne bytowanie, ale utrata możliwości korzystania z elektryczności nie godzi w podstawowe atrybuty człowieka. Utrudnia i komplikuje jedynie jego życie, jednak zapobieżenie tym niewygodom jest możliwe, chociaż wiąże się z wydatkami.

Nie można, podobnie jak w wypadku "zmarnowanego urlopu" wykluczyć wypadków, w których naruszenie obowiązku dostawy energii elektrycznej doprowadzi do naruszenia dóbr osobistych, będą to jednak inne dobra niż prawo do korzystania z prądu. Takie dobra miał na względzie Sąd Najwyższy przyjmując, że długotrwałe (kilkuletnie) bezprawne pozbawienie wielodzietnej rodziny prądu elektrycznego, spowodowane niesłusznym posądzeniem o kradzież energii i wiążące się z naruszeniem dobrego imienia na skutek powszechnego postrzegania członków tej rodziny jako "złodziei prądu" uzasadniało przyznanie zadośćuczynienia za naruszenie dóbr osobistych (wyrok SN z dnia 15 października 2010 r., V CSK 90/10).

Powód na wcześniejszych etapach postępowania starał się łączyć wstrzymanie dostaw energii elektrycznej z zakłóceniem dóbr osobistych związanych z prawem do więzi z rodziną, trafnie jednak Sąd Okręgowy uznał, że powoływane przez niego konflikty rodzinne nie mogły być postrzegane w kategoriach normalnych następstw wyłączenia prądu.

Wyrok SN z dnia 7 grudnia 2011 r., II CSK 160/11

Standard: 15980 (pełna treść orzeczenia)