Roszczenie o zaniechanie działań naruszających prawo wyłączne (art. 287 Pr.Wł.Przem.)

Przyznane treścią art. 287 Prawa własności przemysłowej roszczenie o zaniechanie działań naruszających prawo wyłączne ma na celu usunięcie stanu rzeczy niezgodnego z prawem i godzącego w interes uprawnionego z prawa wyłącznego, a jego treścią, jest możność domagania się, aby sprawca naruszenia zaprzestał działań naruszających prawo wyłączne.

Wyrok uwzględniający powództwo o zaniechanie wywiera skutki ex nunc, i nakazuje zaniechania określonych działań na przyszłość. Zasadniczymi przesłankami tego roszczenia jest istnienie określonego prawa wyłącznego, fakt jego naruszenia, trwanie stanu naruszenia albo realna i bezpośrednia groźba jego repetycji. Przesłanki te muszą istnieć łącznie w chwili orzekania, a brak którejkolwiek z nich czyni roszczenie niezasadnym. Roszczenie to, zważywszy na jego charakter, może być w istocie dochodzone tylko w okresie trwania prawa wyłącznego. Nie może być zaś uwzględnione w sytuacji, gdy nie doszło do naruszenia prawa wyłączonego, albo gdy działania naruszające prawo wyłączne ustały i nie zachodzi realne niebezpieczeństwo ich powtórzenia, albo gdy prawo wyłączne ustało, wygasło (por. wyrok SA w Katowicach z dnia 4 listopada 2004 r. I ACa 560/04).

Czasową granicę możliwości wystąpienia z roszczeniem o zaniechanie, jak i jego zasadności wyznacza zatem czas trwania prawa wyłącznego. Wygaśnięcie prawa wyłącznego wytwarzania i sprzedaży określonego produktu powoduje, że nie można po tej dacie zakazać osobie trzeciej działań objętych wcześniej prawem wyłącznym, gdyż z datą wygaśnięcia prawa ustaje związana z nim ochrona, w tym również monopol patentowy, co oznacza, że każdy zainteresowany może korzystać z chronionego wcześniej produktu. Skoro prawo chronione nie istnieje, nie może stanowić przedmiotu naruszenia, a co z tym idzie brak jest podstaw do przyznania mu żądanej ochrony.

Upadek podstawowej przesłanki roszczenia o zaniechanie powoduje w konsekwencji jego merytoryczną bezzasadność, która może się przekładać wyłącznie na wyrok oddalający powództwo.

Wyrok SA w Katowicach z dnia 22 lutego 2007 r., V ACa 38/07

Standard: 15709