Zasady wspólnotowego znaku towarowego

System wspólnotowych znaków towarowych opiera się na następujących zasadach autonomii, jednolitości, koegzystencji (współistnienia) wspólnotowych i krajowych znaków towarowych, ekwiwalencji (równorzędności) oraz funkcjonalności systemowej.

Zasada autonomii wspólnotowego znaku towarowego polega na tym, że jego skutki określa się wyłącznie według rozporządzenia. Wspólnotowy znak towarowy podlega własnej, autonomicznej regulacji; jest ona odrębna od regulacji prawa krajowego państw członkowskich. Poza przypadkami wyraźnie wskazanymi w treści rozporządzenia wyłączone jest stosowanie prawa krajowego do wspólnotowych znaków towarowych. Dotyczy to także kwestii procesowych, zgodnie z zasadą poszanowania autonomii proceduralnej państw członkowskich w tych obszarach, w których przepisy prawa wspólnotowego nie normują zasad postępowania w sprawach, mających za przedmiot dochodzenie roszczeń opartych na prawie wspólnotowym.

Zasada jednolitości wspólnotowego znaku towarowego polega na tym, że prawo do takiego znaku obejmuje całe terytorium Wspólnoty Europejskiej. Zasada ta znajduje zastosowanie do powstania, przeniesienia, uznania za wygasłe lub stwierdzenia nieważności prawa z rejestracji wspólnotowego znaku towarowego. Wyjątki od zasady przewiduje m.in. art. 106 i 159a rozporządzenia.

Zasada koegzystencji oznacza, że wspólnotowy znak towarowy jest chroniony obok krajowych praw do znaków towarowych, nie zastępuje krajowych praw i nie wyłącza ich ochrony. Przedsiębiorcy przysługuje swoboda wyboru ochrony oznaczenia używanego do wyróżniania wprowadzanych do obrotu towarów. Przedsiębiorca może zdecydować się na ochronę wspólnotową lub ochronę krajową lub podwójną ochronę dla tego samego znaku dla tych samych towarów lub usług (Pfizer Ltd and Pfizer International v. Eurofood Link (UK) Ltd [2000] European Trademark Reports 896). Zasada koegzystencji znajduje zastosowanie także wobec innych przepisów prawa krajowego chroniących prawa własności przemysłowej; prawo do znaku wspólnotowego może podlegać ochronie na podstawie przepisów prawa krajowego dotyczących wzorów przemysłowych, praw autorskich lub prawa o zwalczaniu nieuczciwej konkurencji. Omawiana zasada nie rozstrzyga jednak kwestii dopuszczalności równoległego dochodzenia ochrony z tytułu naruszenia identycznego znaku towarowego na podstawie prawa krajowego oraz rozporządzenia.

Zasada ekwiwalencji przewiduje równoważność prawa z rejestracji znaku wspólnotowego z prawem do znaku krajowego. Prawo do znaku wspólnotowego stanowi przeszkodę dla rejestracji krajowego znaku towarowego lub podstawę do jego unieważnienia. Prawa krajowe do znaków towarowych z wcześniejszym pierwszeństwem stanowią przeszkodę rejestracji wspólnotowego znaku towarowego.

Zasada funkcjonalności systemowej polega na uprzywilejowaniu znaku wspólnotowego przez wzmocnienie jego pozycji w krajowym systemie prawa znaków towarowych. Służy temu zasada pierwszeństwa, zasada senioratu oraz zasada przekształcania.

Zgodnie z zasadą pierwszeństwa, zgłaszający znak wspólnotowy może powołać się na wcześniejsze pierwszeństwo ze zgłoszenia krajowego (art. 29).

Stosownie do zasady senioratu uprawiony na podstawie dwóch systemów prawa znaków towarowych może zrezygnować z krajowej ochrony i ograniczyć swoją ochronę wyłącznie do ochrony na podstawie systemu prawa wspólnotowego, powołując się nadal w danym państwie członkowskim na swoje lepsze pierwszeństwo wynikające z wcześniejszego prawa krajowego tak, jakby prawo to nadal istniało (art. 34 i 35).

Zasada przekształcenia praw do znaków towarowych zapewnia uzyskanie częściowej ochrony wspólnotowego znaku towarowego, w razie istnienia przeszkody rejestracji lub podstawy jej unieważnienia tylko w odniesieniu do jednego z państw członkowskich, w tym ze względu na język obowiązujący w tym państwie. Umożliwia to przekształcenie zgłoszenia wspólnotowego znaku towarowego w zgłoszenie znaku krajowego, skutecznego w tych państwach, w których nie zachodzi przeszkoda rejestracji wspólnotowego znaku towarowego (art. 108).

Postanowienie SN z dnia 11 stycznia 2007 r., II CSK 343/06

Standard: 54618 (pełna treść orzeczenia)