Wskazanie dowodów w pozwie

Nie można wymagać od strony wszczynającej proces, aby zgłaszała w pozwie także dowody wyprzedzające ewentualny sposób obrony pozwanego, a tym samym zmuszać ją do przewidzenia, jakie zarzuty on podniesie i jakie dowody mogą je pozbawić waloru zasadności. Ustawodawca przewidując dopuszczalność późniejszego powołania dowodów, których potrzeba zgłoszenia wynikła później wziął pod uwagę, że proces cywilny jest zjawiskiem dynamicznym i w związku z tym istotne okoliczności faktyczne mogą ulegać zmianom (por. wyrok Sądu Najwyższego z dnia 12 maja 2006 r., V CSK 55/06, niepubl.).

Wyrok SN z dnia 3 października 2008 r., I CSK 62/08

Standard: 20681 (pełna treść orzeczenia)

Poza ograniczeniami dowodowymi, przewidzianymi w prawie materialnym oraz w art. 246-247 k.p.c., fakty mające istotne znaczenie dla rozstrzygnięcia sprawy mogą być udowodnione każdym środkiem dowodowym, nie ma podstaw, by w sytuacjach nieobjętych ograniczeniami dowodowymi, wymagać od powoda zgłoszenia już w pozwie dowodów, takich jak dowód z opinii biegłego, celem wykazania wysokości szkody, jeżeli wskazał na tę okoliczność inne dowody, np. dowody z dokumentów, zeznań świadków lub przesłuchania stron. 

Dopiero wówczas, gdy sąd lub przeciwnik procesowy zakwestionują moc dowodową środków dowodowych zgłoszonych przez powoda do wykazania określonego faktu (np. wysokości szkody) i stwierdzą, że ustalenie tego faktu wymaga wiadomości specjalnych, powstanie potrzeba zgłoszenia przez powoda dowodu z opinii biegłego. Nie jest wykluczone, że w pewnych sytuacjach konieczność zgłoszenia takiego dowodu już w pozwie będzie wynikała z okoliczności sprawy.

W sprawie o odszkodowanie z tytułu ubezpieczenia od zdarzeń losowych, w którym nie ma ograniczeń środków dowodowych zmierzających do udowodnienia wysokości szkody, potrzeba zgłoszenia przez powoda wniosku o dopuszczenie dowodu z opinii biegłego celem wykazania wysokości szkody powstaje z reguły dopiero wtedy, gdy pozwany w toku postępowania zakwestionuje inne środki dowodowe zgłoszone w pozwie.

Wyrok SN z dnia 14 grudnia 2006 r., I CSK 310/06

Standard: 56791 (pełna treść orzeczenia)