Skutki braku legitymacji w procesie przed sądem I instancji

Braku legitymacji procesowej tradycyjnie, choć współcześnie nie w pełni jednolicie, wiązany jest ze skutkiem w postaci oddalenia powództwa, a nie odrzucenia pozwu.

Współcześnie kształtuje się pogląd, że brak legitymacji procesowej powinien skutkować wydaniem rozstrzygnięcia o charakterze formalnym, czyli odrzuceniem pozwu, a nie oddaleniem powództwa (zob. wyroki SN z 26 października 2017 r., II CSK790/16, oraz z 30 listopada 2017 r., IV CSK 24/17).

Wyrok SN z dnia 26 maja 2022 r., II CSKP 662/22

Standard: 65228 (pełna treść orzeczenia)

Brak legitymacji po stronie czynnej lub po stronie biernej powoduje, że sąd nie może orzec o zasadności roszczenia przedstawionego mu pod osąd.

Przy założeniu, że legitymacja procesowa stanowi przesłankę procesową, jej brak po stronie czynnej lub biernej uzasadnia - z zastrzeżeniem zastosowania art. 194 § 1 i 2 albo art. 196 § 1 i 2 k.p.c. - odrzucenie pozwu, a przy założeniu, że jest ona przesłanką merytoryczną, powoduje - również z zastrzeżeniem zastosowania wymienionych przepisów - oddalenie powództwa. 

W sytuacji, w której zachodzi jedynie brak pełnej legitymacji procesowej po stronie czynnej lub po stronie biernej, właściwy skutek następuje z zastrzeżeniem zastosowania art. 195 § 1 i 2 k.p.c. 

Wyrok SN z dnia 26 października 2017 r., II CSK 790/16

Standard: 65229 (pełna treść orzeczenia)