Art. 192 pkt 3 k.p.c. w postępowaniu egzekucyjnym

Brak w postępowaniu egzekucyjnym odpowiednika art. 192 pkt 3 k.p.c. oznacza tylko, iż uprawnienie do prowadzenia postępowania egzekucyjnego przez pierwotny podmiot wygasa, a jego kontynuacja naraża go na odpowiedzialność odszkodowawczą (por. wyrok SN z dnia 19 listopada 2014 r., II CSK 196/14 i postanowienie SN z dnia 5 października 2016 r., III CZP 52/16). Nie oznacza natomiast, że postępowanie to ulega umorzeniu z mocy prawa.

Wyrok SN z dnia 13 grudnia 2018 r., V CSK 533/17

Standard: 46422 (pełna treść orzeczenia)

Za ugruntowany należy uznać pogląd, że art. 192 pkt 3 k.p.c. nie ma natomiast zastosowania w postępowaniu egzekucyjnym. Cel bowiem tego postępowania jest inny, ma ono doprowadzić do zaspokojenia osoby materialnie uprawnionej, wskazanej w tytule egzekucyjnym, przy czym klauzula wykonalności może modyfikować istotne postanowienia tego tytułu kształtując odmiennie od dotychczasowych granice podmiotowe i przedmiotowe zakresu egzekucji.

Niestosowanie art. 192 pkt 3 k.p.c. w postępowaniu egzekucyjnym (por. uchwała SN z dnia 5 marca 2009 r. III CZP 4/09) oznacza zatem, że jeżeli w toku postępowania egzekucyjnego dojdzie do zawarcia umowy przelewu egzekwowanej wierzytelności to postępowanie egzekucyjne nie zmierza już do zaspokojenia wierzyciela, którego osobę wskazuje tytuł wykonawczy.

Wyrok SN z dnia 19 listopada 2014 r., II CSK 196/14

Standard: 28512 (pełna treść orzeczenia)

Przepisy o postępowaniu egzekucyjnym nie regulują kwestii podmiotowej zmiany po stronie praw i obowiązków objętych tytułem wykonawczym.

W orzecznictwie Sądu Najwyższego za przesądzone należy uznać, że art. 192 pkt 3 k.p.c. nie ma zastosowania w postępowaniu egzekucyjnym (por. uchwała SN z dnia 5 marca 2009 r., III CZP 4/09). Przepis ten dotyczy skutków związanych z zawisłością sprawy i odnosi się tylko do sytuacji, w której sprawa nie została zakończona. Założenia uzasadniające stabilizację, o której mowa w treści art. 192 pkt 3 k.p.c., nie odpowiadają postępowaniu egzekucyjnemu, którego celem jest wykonanie tytułu egzekucyjnego (por. uchwała SN z dnia 29 października 2004 r., III CZP 63/04).

Nie ma zatem podstaw do przyjęcia tezy o możliwości "ujawniania" nowego wierzyciela w miejsce dotychczasowego i kontynuowania egzekucji.

Fakt nabycia wierzytelności zabezpieczonej hipoteką na nieruchomości dłużnika egzekwowanego, jak i późniejsze nabycie tej hipoteki, nie były wystarczające do zastosowania art. 922 k.p.c., czyli nadania statusu uczestnika postępowania egzekucyjnego ex lege. Przyznanie tego statusu może być wprawdzie wynikiem przysługiwania ograniczonego prawa rzeczowego, ale decydujące jest przede wszystkim, aby nabycie tego prawa było skuteczne w konkretnym postępowaniu egzekucyjnym. Istotne znaczenie miał więc nie tyle sam fakt nabycia przez skarżącą jednego z praw wymienionych w art. 922 k.p.c., ile data jego nabycia.

Wyrok SN z dnia 13 grudnia 2012 r., V CSK 7/12

Standard: 15409 (pełna treść orzeczenia)