Zawiadomienie o planowanym czasie zgromadzenia

Wymaganie, aby zawiadomienie o planowanym zgromadzeniu publicznym określało również jego czas trwania nie stanowi nieproporcjonalnego naruszenia wolności zgromadzeń oraz nie narusza istoty tej wolności. Czas trwania, przewidywana liczba uczestników, miejsce (trasa przejścia) i data oraz godzina rozpoczęcia są elementami niezbędnymi do identyfikacji konkretnego zgromadzenia publicznego. Bez podania tych informacji nie da się określić prawidłowo jego charakteru; nie jest możliwe odpowiednie zlokalizowanie takiego zgromadzenia. Skoro więc ustawodawca przewiduje wymóg notyfikacji zgromadzenia, to zrozumiałe jest także, że nakłada na organizatora takiego wydarzenia obowiązek podania podstawowych informacji związanych z jego przebiegiem. Jedną z takich informacji stanowi również wskazanie czasu trwania zgromadzenia. Nie ma w tym kontekście istotnego znaczenia, czy chodzić tu będzie o podanie planowanego (szacowanego) czasu zgromadzenia, czy też ustawodawca posłuży się bardziej kategorycznym sformułowaniem, żądając po prostu - jak to ma miejsce w badanym przepisie - wskazania czasu trwania zgromadzenia. Zawiadomienie kierowane do organu gminy nie stanowi wniosku o wyrażenie zgody na odbycie się zgromadzenia publicznego. Ma charakter informacyjny. Stanowi źródło wiedzy o planowanym przedsięwzięciu, umożliwiając organom władzy publicznej podjęcie działań służących ochronie jego uczestników. Konstytucyjna ochrona przysługująca pokojowemu zgromadzeniu nie może być uchylona wyłącznie z powodu uchybienia ustawowym elementom zawiadomienia o danym zgromadzeniu.

Trybunał podkreśla, że rozbieżności między stanem rzeczywistym a deklarowanym w zawiadomieniu, o którym mowa w art. 7 ust. 2 pkt 3 prawa o zgromadzeniach mogą stanowić podstawę do podejmowania przez organy publiczne działań zmierzających do udaremnienia przeprowadzenia zgromadzenia jedynie w skrajnych i obiektywnie uzasadnionych wypadkach. Organy publiczne muszą przyjmować domniemanie pokojowego charakteru planowanego zgromadzenia i prawidłowości podanych przez organizatora danych. Jedynie rażące dysproporcje między liczbą uczestników albo czasem trwania zgromadzenia mogłyby stanowić podstawę do podjęcia działań przewidzianych przez ustawę, które skutkowałyby rozwiązaniem zgromadzenia. Chodzić tu może tylko i wyłącznie o skrajne i obiektywne wypadki, których negatywnych skutków nie da się odwrócić, wykorzystując dostępne środki w celu zapobieżenia nieodwracalnym uszczerbkom w dobrach, których ograniczenie równoważy naruszenie wolności zgromadzeń. Z tego względu zgłaszane przez wnioskodawców obawy dotyczące skutków ewentualnych rozbieżności między deklarowanym a rzeczywistym czasem trwania zgromadzenia nie znajdują uzasadnienia w kontekście samego charakteru zawiadomienia.

Wyrok TK z dnia 18 września 2014 r., K 44/12, OTK-A 2014/8/92, Dz.U.2014/1327

Standard: 1943 (pełna treść orzeczenia)