Osoba władająca nieruchomością za milczącą lub wyraźną zgodą państwa jako właściciela

Objęcie rzeczy w posiadanie za zgodą właściciela, nawet tylko dorozumianą i posiadanie jej w zakresie przez właściciela określonym lub tolerowanym, świadczy z reguły o posiadaniu zależnym, choćby posiadacza z właścicielem nie łączył żaden stosunek prawny

Posiadacz włada wtedy rzeczą „jak” osoba mająca prawo, z którym łączy się określone władztwo nad rzeczą i zgodnie z art. 336 k.c. jest posiadaczem zależnym.

Powołane przez Sąd Okręgowy stanowisko Sądu Najwyższego zajęte w postanowieniu z dnia 13 października 2005 r. I CK 162/05, podobnie w postanowieniu z dnia 7 października 2011 r. II CSK 17/11), zgodnie z którym, okoliczności uzyskania władania rzeczą nie mają znaczenia dla oceny tego władania jako posiadania samoistnego, odnosi się do spornej w orzecznictwie kwestii objęcia w posiadanie nieruchomości przez Skarb Państwa w ramach imperium bądź dominium i konsekwencji, dla możliwości zasiedzenia, objęcia nieruchomości w ramach imperium, co jednoznacznie wynika z uzasadnienia tych orzeczeń i z tezy postanowienia z dnia 7 października 2011 r. II CSK 17/11 wskazującej, że kwalifikacja władania nieruchomością przez Skarb Państwa jako posiadania samoistnego, stanowiącego przesłankę zasiedzenia nieruchomości, nie jest uzależniona od okoliczności uzyskania przez Skarb Państwa władania rzeczą (w ramach imperium czy dominium), lecz od sposobu władania rzeczą.

Postanowienie SN z dnia 4 kwietnia 2012 r., I CSK 360/11

Standard: 69361 (pełna treść orzeczenia)

Korzystanie z gruntów za wyraźną lub milczącą zgodą właściciela, to jest państwa z gruntu nie ma charakteru stosunku obligacyjnego. Jest ono jedynie wyrazem suwerennej woli państwa jako właściciela. Jak trafnie podkreśla się w literaturze prawniczej, do stosunku tego nie można stosować normy art. 708 k.c., która stanowi, że przepisy o dzierżawie stosuje się odpowiednio w wypadku, gdy osoba biorąca nieruchomość rolną do używania i pobierania pożytków nie jest obowiązana do uiszczenia czynszu, lecz tylko do ponoszenia podatków i innych ciężarów związanych z własnością lub z posiadaniem gruntu. Osoba władająca gruntem za milczącą lub wyraźną zgodą państwa jako właściciela - ze względu na to, że zezwolono jej na posiadanie i korzystanie z gruntu - ma pozycję posiadacza zależnego w rozumieniu art. 336 k.c. Może ona pobierać pożytki i dochody z gruntu. Ciążą na niej jednocześnie obowiązki związane z korzystaniem z gruntu, a więc podatki i inne świadczenia.

Uchwała SN z dnia 11 marca 1971 r., III CZP 99/70

Standard: 14992