Pojęcie „bezradność” w rozmumieniu art. 198 k.k.

Zawarte w art. 198 k.k. znamię „bezradności” innej osoby obejmuje także sytuację niemożności oporu wskutek odurzenia alkoholem.

Bezradność może mieć swoje źródło zarówno w przyczynach natury fizycznej lub fizjologicznej, jak i w przyczynach wynikających z niepoczytalności ofiary wywołanej niepatologicznymi zakłóceniami czynności psychicznych (np. w wypadku pozostawania osoby pod wpływem alkoholu, znajdowania się w stanie nieprzytomności). W tym ostatnim wypadku ofiara nie jest w stanie przeciwstawić się wykorzystaniu seksualnemu, gdyż nie rozpoznaje znaczenia czynu sprawcy lub nie jest w stanie kierować swoim postępowaniem z przyczyn innych niż upośledzenie umysłowe lub choroba psychiczna; niemożność stawiania oporu jest wynikiem przejściowych stanów wyłączających świadomą autodeterminację seksualną, niebędących wynikiem występowania u ofiary trwałych zaburzeń psychicznych 

Wyrok SA w Katowicach z dnia 7 czerwca 2022 r., II AKa 522/21

Standard: 77268 (pełna treść orzeczenia)

Za stan bezradności, o jakim mowa w treści art. 198 k.k., uznać można także pozostawanie przez ofiarę w głębokim śnie.

Wykorzystanie bezradności innej osoby zachodzi przecież w każdym wypadku, gdy sprawca nie doprowadziłby do czynności seksualnej z pokrzywdzonym, gdyby nie fakt, że nie jest ona w stanie fizycznie, a w wypadku bezradności spowodowanej niepatologicznymi zakłóceniami czynności psychicznych nie jest ona w stanie z uwagi na swój stan psychiczny, podjąć działań przeciwstawiających się atakowi na jej wolność seksualną, niezależnie od przyczyn powstania stanu bezradności. Pojęcie to oznacza niezdolność do podjęcia lub realizacji decyzji woli, przy czym ustawa nie wprowadza żadnych ograniczeń co do przyczyn tego stanu. 

Wyrok SA w Katowicach z dnia 14 października 2021 r., II AKa 247/21

Standard: 77273 (pełna treść orzeczenia)