Działanie "w wykonaniu z góry powziętego zamiaru”

Dla realizacji jednoczynowej koncepcji czynu ciągłego z art. 12 § 1 k.k. wystarczający jest ogólny zarys wykonywania czynności składających się na wielość zachowań, które sprawca obejmuje z góry powziętym zamiarem. Zastosowania tej instytucji nie warunkuje przewidywanie przez sprawcę z góry ilości zachowań i ich skonkretyzowanego przebiegu (wyrok SA w Warszawie z dnia 26 maja 2020 r., II AKa 291/19).

Jeżeli sprawca co prawda działał od początku w wykonaniu tego samego zamiaru tj. faktycznym planowaniem objęty był główny zamysł przestępnych zachowań, ale sprawca realizował go przy każdej nadarzającej się okazji, często w odmienny sposób, to takiego planu nie można utożsamiać z zamiarem popełnienia czynu określonym w art. 12 § 1 k.k. (postanowienie SN z 13 maja 2021 r, I KK 32/21).

Wyrok SN z dnia 28 lutego 2023 r., III KK 486/22

Standard: 76996 (pełna treść orzeczenia)

Strona podmiotowa czynu ciągłego sprowadza się do wykonania z góry powziętego zamiaru. Ta postać zamiaru oznacza, że w chwili realizacji każdego ‎z poszczególnych elementów wchodzących w skład czynu ciągłego, zamiar ten zawsze musi być taki sam. Istotą czynu ciągłego jest bowiem realizacja owej przesłanki z zamiarem bezpośrednim (dolus directus) lub z zamiarem wynikowym (dolus eventualis).

Jak zauważa się w doktrynie, formuła, iż „zamiar ma być powzięty z góry, oznacza, że w grę może wchodzić tutaj tylko zamiar bezpośredni przemyślany” (zob. J. Lachowski [w:] Kodeks karny. Komentarz, wyd. III, objaśnienia do art. 12, red. V. Konarska-Wrzosek, Warszawa 2020). Choć ‎w literaturze podnosi się, że możliwym jest zaistnienie sytuacji, w której sprawca planuje realizację określonych zachowań, lecz realizuje je w zamiarze ewentualnym.

Zamiar sprawcy musi istnieć w kształcie obejmującym wszystkie zachowania składające się na czyn ciągły albo przed przystąpieniem do działania, albo co najmniej w chwili podjęcia pierwszego zachowania składającego się na ciąg. W przypadku czynu ciągłego sprawca realizuje bowiem przestępczy zamiar ‎w kolejnych odsłonach, czy też "na raty", jak to określa uzasadnienie projektu Kodeksu karnego.

Innymi słowy "z góry powzięty zamiar" oznacza zamiar, który już w chwili jego powzięcia odnosi się do zindywidualizowanych, przynajmniej ‎w ogólnych zarysach, zachowań oraz obejmuje wszystkie te zachowania, które składają się na czyn ciągły

Wyrok SN z dnia 8 lutego 2023 r., II ZOW 58/22

Standard: 76994 (pełna treść orzeczenia)